Na Górnym Śląsku mieszka trzynaście mniejszości narodowych i etnicznych (nie licząc Ślązaków). Wśród nich jest 126 Łemków. Dyskutowano o nich 17 stycznia w Katowicach.
Kim byli kiedyś Łemkowie? Jacy są ich współcześni potomkowie? W jaki sposób znaleźli się w naszym kraju i czemu przywędrowali na Górny Śląsk? Dlaczego naukowcy zajęli się zgłębianiem ich kultury? To tylko jedne z pytań, na które odpowiadali podczas spotkania „Łemkowie na Śląsku i w Polsce” dr hab. Marek Dziewierski i dr Bożena Pactwa, pracownicy Instytutu Socjologii Uniwersytetu Śląskiego.
– Chcieliśmy przybliżyć mieszkańcom Katowic różne kultury. Uświadomić, że na Śląsku mieszkają różne mniejszości narodowe i etniczne. Według spisu z 2011 r. jest ich aż trzynaście. Chcieliśmy zwiększyć świadomość i wiedzę społeczeństwa. Ukazujemy krzywdzące stereotypy i uprzedzenia na tle narodowościowym, religijnym czy kulturowym, aby zaznaczyć, iż innych nie trzeba się bać. Można się wszak pięknie różnić i żyć, szanując swą odmienność - mówił Sławomir Hordejuk, pomysłodawca cyklu.
Do tej pory uczestnicy „Wielokulturowego Śląska” mogli poznać społeczność romską, żydowską, ewangelicką, czeską, śląską, muzułmańską, prawosławną, grekokatolicką, ormiańską. W planach są jeszcze spotkania z mormonami, mniejszością niemiecką, karaimską, tatarską oraz z Wilamowianami.
– Łemkami interesuję się od lat 80. ubiegłego wieku. Byłem w wojsku, gdy w 1984 zobaczyłem budowaną cerkiew. Zdziwiłem się, kto w takich czasach stawia cerkwie? I tak trafiłem na Łemków. Pierwsze badania przeprowadzałem z Piotrem Wróblewskim oraz nieżyjącym już Bogdanem Siewierskim – mówił Marek Dziewiarski.
– Do tego dochodzi miłość do Bieszczad, gdzie można znaleźć sporo śladów łemkowskiej kultury. Fascynuje mnie również ich przynależność wyznaniowa, która pozwoliła im zachować tożsamość – dodała Bożena Pactwa.
Uczestnicy spotkania mogli również obejrzeć wystawę „Jestem stąd. Polska wielu narodów”. Została ona przygotowana przez Stowarzyszenie Centrum Polsko-Niemieckie w Krakowie oraz Dom Anny Frank w Amsterdamie. Ekspozycja, która wędruje po Polsce, pokazuje mniejszości etniczne i narodowe żyjące w naszym kraju. Wystawę można oglądać do 10 lutego 2017.
Konferencja odbyła się 17 stycznia w Miejskiej Bibliotece Publicznej Filia nr 11 w ramach cyklu „Wielokulturowy Śląsk”.