Szczegółowa symbolika herbu diecezji świdnickiej

Wyrazisty w formie i bogaty w wymowie symbolicznej herb Diecezji Świdnickiej nawiązuje w swojej treści do barw herbów, godła, jak i emblematów heraldycznych związanych historycznie i terytorialnie z Dolnym Śląskiem oraz Archidiecezją Wrocławską.

Stylizowana renesansowa trójdzielna tarcza w rosochę (na opak) wytyczona przez zbiegające się centralnie linie: pionową wyprowadzoną z górnej środkowej krawędzi tarczy oraz skośne dwie półkoliste (wklęsłe) kreślone z dolnych skrajnych tercji tarczy - w symbolicznym sensie odnosi się zasadniczo do tajemnicy Trójcy Świętej, jak i trzech cnót chrześcijańskich – wiary, nadziei i miłości.

W pierwszym polu, złoty krzyż sięgający brzegów pola tarczy – znak Jezusa Chrystusa Zbawiciela (Odkupiciela); symbolizuje także obronę wiary, zaś złota barwa wiąże się z takimi przymiotami jak: wiara, stałość, mądrość i chwała. W tym samym kolorze litera „M” oznacza Maryję, Matkę
Zbawiciela, której św. Jan Paweł II zawierzył swoje życie: „Totus Tuus ego sum, et omnia mea tua sunt”. Błękit pola zasadniczo oznacza: wieczność, wiarę, wierność, prawdę, miłość niebiańską i czystość. Niebieski kolor jest barwą dedykowaną Matce Bożej. W szerokim kontekście poznawczym uniwersalna symbolika chrześcijańska odnajduje w emblematycznej wymowie krzyża zbawienie człowieka. Krzyż i monogram „M” odzwierciedlający zaufanie i oddanie w opiekę Matce Bożej charakteryzuje swoisty związek Kościoła w Polsce ze swoją Patronką. W odniesieniu do regionu wiąże się z kultem, tradycją i wielowiekową obecnością Maryi czczonej w wielu sanktuariach Diecezji Świdnickiej. Dodatkowo wkomponowanie papieskiego herbu jest budowaniem tożsamości i upamiętnieniem historycznego faktu nowego podziału administracyjnego Kościoła katolickiego w Polsce, jaki zapoczątkowany został papieską Bullą Totus Tuus Poloniae Populus z 25 marca 1992 r., a dokończony w 2004 r. Wśród nowych biskupstw erygowano także Diecezję Świdnicką. Święty Jan Paweł II jest również patronem Świdnicy.

W drugim polu, na czerwonym tle przedstawiono skrzyżowaną zieloną palmę ze złotym pastorałem. Jest to nawiązanie do atrybutów Patrona Polski i Diecezji Świdnickiej – męczennika i prezbitera, biskupa krakowskiego św. Stanisława ze Szczepanowa. Palma jest metaforą człowieka sprawiedliwego „lustus ut palma florebit - Sprawiedliwy jak palma się rozkrzewi” (Ps 91, 13). Apokalipsa św. Jana (Ap 7,9) wskazuje na palmę, jako antycypujący symbol triumfujących nad śmiercią Świętych: „stojący przed …Barankiem, obleczeni są w białe szaty, a w ręku ich palmy”. Odtąd palma jest egzemplifikacją zwycięstwa męczenników stając się ich atrybutem w ikonografii i heraldyce, według wyrażonej przez Tertuliana zasady: „Sanguis martyrum - semen christianorum - krew męczenników – posiewem chrześcijan”. Albowiem męczennik to świadek (gr. μάρτυς, łac. martyr) – osoba, która ponosi śmierć albo znosi cierpienia w obronie wiary – w Jezusa Chrystusa. Pastorał (baculus pastoralis), to liturgiczne insygnia władzy biskupa; wyraża troskę pasterską o powierzonych jemu wiernych. Oznacza także: podporę, służbę ludowi i kierowanie nim oraz umacnianie w wierze. Czerwień w heraldyce to: odwaga, waleczność, szlachetność, miłość, natomiast w chrześcijańskiej tradycji odnosi się do męczeństwa i gorliwości w wierze.

W trzecim dolnym polu złotym (żółtym) jest wizerunek czarnego orła wywodzący się z rodowych herbów linii Piastów śląskich – jeden z najstarszych wyobrażeń tego godła na Śląsku i w Polsce. Przedstawiany w postaci gotowości do walki, z ułożoną głową w stronę zaszczytną ku prawemu skrzydłu. Srebrna (biała) przepaska sierpowa biegnąca przez skrzydła i pierś, w kształcie półksiężyca, zwieńczona pośrodku zaćwieczonym krzyżem tej samej barwy, jest godłem rodowym Henryka I Brodatego (tzw. „zgorzelec”). Jego syn Henryk II Pobożny upowszechnia wizerunek orła z przepaską i krzyżem. Symboliczny wymiar piastowskiego godła łączy się ze średniowieczną supremacją Śląska nad pozostałymi polskimi dzielnicami. W swojej stylistyce i artystycznym wyrazie na przestrzeni wieków piastowski orzeł ewoluuje przybierając różne formy. Wraz z upływem czasu w dziejach historii i kultury staje się herbem bezspornie kojarzącym się z Dolnym Śląskiem. Występuje także jako godło w heraldyce kościelnej zarówno w herbie Archidiecezji Wrocławskiej, jak i rządców samej diecezji oraz archidiecezji, biskupów i kardynałów. Piastowskiego orła spotykamy poza heraldyką również w sfragistyce, numizmatyce, śląskiej sztuce i architekturze. W tym kontekście zaznaczony jest integralny związek Diecezji Świdnickiej z Archidiecezją Wrocławską.

W tle tarczy herbowej znajdują się: po stronie prawej złoty krzyż łaciński, pośrodku mitra biskupia, po lewej stronie złoty pastorał.