W niedzielę w Kościele katolickim przypada III Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych. W specjalnym orędziu na ten dzień papież Franciszek zaapelował, aby nie pozostawiać osób starszych samym sobie oraz nie spychać ich na margines życia. Penitencjaria apostolska ogłosiła specjalne odpusty.
Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych ustanowił papież Franciszek 31 stycznia 2021 r. Ogłaszając decyzję podkreślił, że głos osób starszych jest cenny, "ponieważ wyśpiewuje chwałę Bogu i strzeże korzeni narodów".
W orędziu na tegoroczny Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych papież napisał, że "Bóg pragnie, aby tak jak Maryja z Elżbietą, młodzi radowali serca starszych i czerpali mądrość z ich doświadczeń życiowych".
Zobacz też: Papież na Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych
"Przede wszystkim Pan pragnie, abyśmy nie pozostawiali osób starszych samym sobie, abyśmy nie spychali ich na margines życia, co niestety zdarza się dziś nazbyt często" - wskazał papież.
Zwrócił uwagę, że "przyjaźń osoby starszej pomaga młodemu człowiekowi nie sprowadzać życia do teraźniejszości i pamiętać, że nie wszystko zależy od jego zdolności". "Z kolei dla osób starszych obecność osoby młodej otwiera nadzieję, że to, co przeżyli, nie zostanie utracone, a ich marzenia zostaną zrealizowane" - dodał.
W ocenie papieża kontakt młodych ze starszymi jest wyjściem "poza doraźność, w której zamyka (ich) rzeczywistość wirtualna, często odwracająca uwagę od konkretnych działań", a dla najstarszych to kwestia tego, "by nie rozpamiętywać słabnących sił i nie żałować utraconych możliwości".
"Patrzmy w przyszłość! Dajmy się kształtować łasce Bożej, która z pokolenia na pokolenie uwalnia nas od bezruchu w działaniu i żalu za przeszłością" - wezwał papież.
Następca Świętego Piotra zachęcił także młodych do konkretnych gestów wobec osób starszych.
"Nie zostawiajmy ich samymi. Ich obecność w rodzinach i wspólnotach jest cenna, daje nam świadomość, że dzielimy to samo dziedzictwo i jesteśmy częścią ludu, w którym strzeże się korzeni" - napisał papież.
Zaznaczył, że Kościół podobnie, jak społeczeństwo potrzebują osób starszych. "Przekazują oni teraźniejszości przeszłość, która jest niezbędna do budowania przyszłości. Czcijmy ich, nie pozbawiajmy siebie ich towarzystwa i nie pozbawiajmy ich naszego, nie pozwólmy, by byli odrzuceni!" - zaapelował.
Według papieża Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych powinien być "małym, delikatnym znakiem nadziei dla nich i dla całego Kościoła". "Ponawiam moje zaproszenie do wszystkich - diecezji, parafii, stowarzyszeń, wspólnot - aby obchodzić go, koncentrując się na przepełniającej radości z ponownego spotkania między młodymi a osobami starszym" - wskazał Franciszek.
Papież zachęcił młodych, aby przed wyjazdem na Światowe Dni Młodzieży w Lizbonie odwiedzili swoich dziadków, zaś osoby starsze towarzyszyły im swoją modlitwą.
Penitencjaria apostolska ogłosiła specjalne odpusty na trzeci Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych. Będzie je można uzyskać zarówno dla siebie, jak i dusz czyścowych pod zwykłymi warunkami, jakimi są spowiedź, komunia eucharystyczna i modlitwa według intencji Papieża.
Tę specjalną łaskę będą mogli uzyskać wierni, którzy z okazji Światowego Dnia Dziadków i Osób Starszych wezmą udział w papieskiej Mszy w Bazylice św. Piotra lub innych uroczystościach na całym świecie. Ponadto będzie można też otrzymać odpust za nawiedzenie osoby starszej będącej w potrzebie np. ze względu na osamotnienie, chorobę czy też niepełnosprawność. Takie spotkanie może też mieć charakter wirtualny tj. odbyć się przy użyciu nowoczesnych środków komunikacji.
Także same osoby starsze, chorzy i wszyscy, którzy z poważnych powodów nie mogą opuszczać domu, mają również możliwość uzyskania odpustu, jeżeli zjednoczą się duchowo z liturgią sprawowaną w tym dniu, szczególnie Mszą papieską transmitowaną przez media, i ofiarują Bogu swe modlitwy i cierpienia.
Penitencjaria zwraca się za apelem do kapłanów, aby byli gotowi w tym dniu sprawować sakrament pokuty. Spowiedź jest bowiem jednym z warunków otrzymania odpustu.
II Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych obchodzony jest w Kościele katolickim w czwartą niedzielę lipca, blisko wspomnienia liturgicznego dziadków Jezusa Chrystusa - św. Anny i św. Joachima, które przypada 26 lipca.
Kult dziadków Jezusa rozwijał się równolegle do kultem Matki Bożej. Na przełomie IV-V w. w Jerozolimie przy sadzawce Betesda zbudowany został kościółek ku czci św. Joachima i św. Anny, gdzie według podań miał znajdować się ich grób. Inne źródła wskazują jednak, że rodzice Maryi zostali pochowani na Górze Oliwnej.
Około roku 550, cesarz Justynian wybudował w Konstantynopolu bazylikę ku czci św. Anny, gdzie w 710 r. miały zostać przeniesione jej szczątki. Na Zachodzie Europy pierwszy kościół i klasztor św. Anny stanął w 701 r. we Floriac koło Rouen.
Najstarszy wizerunek św. Anny pochodzi z VIII w. i jest w kościele S.M. Antiqua w Rzymie. Z tego samego okresu pochodzi fresk przedstawiający św. Annę, pochodzący z Faras w Numidii.
Obchody święta św. Anny na Wschodzie w 710 r. wprowadził cesarz Justynian II. 21 czerwca 1378 r. papież Urban VI bullą "Splendor aeternae gloriae" zezwolił na obchodzenie tego święta w Anglii. Papież Juliusz II w 1522 r. rozszerzył je na cały Kościół i wyznaczył na 20 marca.
Wspomnienie św. Joachima i św. Anny zostało chwilowo zniesione w 1568 r. Jako powód podano, że o rodzicach Maryi nie ma żadnej wzmianki w Ewangeliach. Przywrócił je papież Grzegorz XIII w 1584 r. podając, jako datę ich liturgicznego wspomnienia 26 lipca.
Zobacz też: