O świętej Barbarze, dobrym winie i orkiestrze dętej

           Patronką dobrej śmierci jest moja osobista patronka, o której zwykle robi się głośno czwartego grudnia każdego roku. Wielikomuczenica Warwara, Święta Barbara, żyjąca w III w n. e., męczenniczka za wiarę czczona też przez prawosławnych. W Kijowie widziałam przy jej relikwiach spore grupy modlących się, choć do końca nie jest pewne, że jej szczątki doczesne spoczywają właśnie tam, ale co bardziej prawdopodobne – w Burano pod Wenecją. Jednak każde miejsce jest dobre, żeby pomyśleć o swojej świętej.

            Świętą Barbarę czczą jako patronkę dobrej śmierci narażeni na nagłą śmierć. Chciałoby się powiedzieć – to znaczy my wszyscy. Ale wśród tych, którzy odwołują się do Jej pomocy są przede wszystkim strażacy, hutnicy, marynarze, rybacy, saperzy, żołnierze, kamieniarze, więźniowie i przede wszystkim - górnicy. Tradycja mówi, że św. Barbara uciekła przed chcącym ją zabić ojcem i schroniła się w skale, która w cudowny sposób otworzyła się przed nią. W głębinach kopalń ta piękna kobieta, która oddała życie za wiarę, nieraz musi otwierać górnikom skały, ocalając ich przed wypadkami i wybuchami.

            Na naszym Górnym Śląsku 150 lat temu powstawały kopalnie a razem z nimi orkiestry górnicze. Kiedy niedawno pisałam o Orkiestrze KWK „Murcki-Staszic”, kierowanej od 1993 r. przez Grzegorza Mierzwińskiego, pomyślałam, że każdy z tych zespołów górniczych, był takim dobrym winem podawanym górnikowi na wypadek śmierci. Piękna, nie dająca spokoju sercu i uszom, mocna muzyka, towarzyszyła świętowaniu górniczemu, ale i uroczystościom żałobnym, kiedy fedrujących pod ziemią trzeba było odprowadzać na wieczną szychtę. Dzisiaj obok „Cóż Ci, Jezu, damy” i „Pod Twą obronę”, trzy przykopalniane zespoły, którymi dyryguje Grzegorz Mierzwiński, grają „Szła dzieweczka” i „Pij, bracie, pij”, oddając w muzyce całą gamę odcieni codzienności.

            Kapelmistrz KWK „Murcki-Staszic” 4 grudnia z czterdziestoosobową orkiestrą dętą zaczyna dzień tzw. pobudkami. Przed szóstą rano w Katowicach gra marsza pod oknem arcybiskupa seniora Damiana Zimonia,  i jeszcze „Sto lat” i na koniec „Glück auf” czyli „Szczęść Boże. Później idą budzić arcybiskupa metropolitę Wiktora Skworca, bo, jak mówią, młodszy musi dłużej pospać. A już w następnej kolejności grają w cechowni swojej kopalni i kościołach w dzielnicy Giszowiec. Oprócz biskupów budzą też na piękno mieszkańców terenów około-katedralnych w Katowicach i wszystkich, którzy chcą ich posłuchać. Bo przecież „jest w orkiestrach dętych jakaś siła” jak śpiewała Halina Kunicka. I do dziś słuchając ich czuć moc zawodu górnika, którego pozostają wizytówką.

Barbara Gruszka-Zych.