O planach udostępnienia zbiorów Ośrodka Dokumentacji i Studium Pontyfikatu Jana Pawła II szerszemu gronu odbiorców i badaczy, mówi w rozmowie z mediami watykańskimi ks. prał. Paweł Ptasznik, przewodniczący Rady Administracyjnej Watykańskiej Fundacji Jana Pawła II. Pod jego kierunkiem w ostatnich dniach obradował w Rzymie zarząd Fundacji, która w Roku Jubileuszowym planuje szereg działań związanych z dziedzictwem papieża Polaka.
W dorocznym spotkaniu odpowiedzialnych za Watykańską Fundację Jana Pawła II, instytucję, która od ponad 43 lat wspiera studentów z państw Europy Środkowo-Wschodniej i krajów byłego Bloku Wschodniego oraz prowadzi m.in. Ośrodek Dokumentacji i Studium Pontyfikatu Jana Pawła II, wzięli udział m.in. kard. Stanisław Dziwisz, abp Marek Jędraszewski i bp Sławomir Oder. Zebranie było okazją do refleksji na temat wyzwań związanych z promowaniem dziedzictwa papieża Polaka.
„Czas biegnie naprzód, od śmierci Jana Pawła II minęło już 20 lat. Młodzi ludzie nie pamiętają jego osoby, nie mają doświadczenia tego wszystkiego, co myśmy przeżywali. Zaciera się pamięć o jego dziele i nauczaniu – mówi w rozmowie z Radiem Watykańskim-Vatican News ks. prał. Paweł Ptasznik, podsumowując obrady. - Naszym zadaniem jest starać się w jak najbardziej atrakcyjny sposób tę pamięć podtrzymać, tak żeby zwłaszcza ludzie młodzi, ale i ci z naszego pokolenia, wracali do tego bogactwa”.
Papieskie centrum w sercu Rzymu
Jedną z podjętych w tym celu inicjatyw, jest udostępnienie szerokiemu gronu odbiorców zbiorów Ośrodka Dokumentacji i Studium Pontyfikatu Jana Pawła II, które stanowią jedno z najobszerniejszych zasobów naukowych, poświęconych pontyfikatowi papieża Polaka.
„Ośrodek znajduje coraz większe zainteresowanie w środowiskach naukowych włoskich i międzynarodowych, dlatego też zdecydowaliśmy, że duża część jego zbiorów, a zwłaszcza biblioteka i część archiwum zostanie przeniesiona do Pałacu Cairoli w centrum Rzymu – zapowiada ks. Ptasznik. - Chcemy, żeby to była czynna biblioteka, a równocześnie miejsce spotkań, konferencji i szerszego zainteresowania środowisk naukowych i twórczych nauczaniem Jana Pawła II”.
Otwarcie biblioteki, która będzie zlokalizowana w miejscu, które dawniej zajmował Papieski Instytut Studiów Kościelnych, planowane jest w przyszłym roku. Ma być ważnym miejscem dla badaczy, m.in. z uwagi na bogate zasoby archiwalne.
„To jest chyba najbardziej kompletna biblioteka dzieł wydanych na temat pontyfikatu Jana Pawła II na całym świecie. W archiwum znajduje się sporo dokumentów związanych z działalnością Jana Pawła II, choćby to wszystko, co towarzyszyło jego pierwszym międzynarodowym podróżom, zbiory artykułów, które się ukazywały w tamtym czasie, czy np. w związku z Jubileuszem Roku 2000” – mówi wieloletni bliski współpracownik papieża Polaka.
Ze studentami i dla studentów
Starania o to, by dziedzictwo Jana Pawła II było obecne w środowisku akademickim, Fundacja realizuje też poprzez inne cele statutowe. Jednym z nich jest wsparcie studentów, pochodzących z krajów Europy Środkowej i Wschodniej oraz krajów byłego tzw. „bloku wschodniego”, którzy kształcą się na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie. Obecnie stypendystów jest ok. 140, a oni sami definiują otrzymane wsparcie jako rodzaj „żywego pomnika”, przypominającego o papieżu Polaku.
Innym przedsięwzięciem są Dni św. Jana Pawła II na Uniwersytetach Papieskich – zapoczątkowane w ubiegłym roku na wzór podobnej inicjatywy, prowadzonej w środowisku akademickim w Krakowie.
„Chcemy zaprosić do współpracy kolejne rzymskie uniwersytety, żeby były one adresowane nie tylko do młodzieży z uczelni kościelnych czy papieskich. Na najbliższy rok przewidujemy jako temat „Solidarność i tożsamość” i w tym kierunku będziemy starali się układać program tych dni”.
Kolekcja osobistych papieskich prezentów
Nie tylko zbiory archiwalne i biblioteczne, ale też wiele materialnych pamiątek związanych z pontyfikatem Jana Pawła II przechowywanych jest obecnie w Domu Polskim Jana Pawła II, nad którym pieczę również sprawuje Fundacja, a w którym tylko w ubiegłym roku zatrzymało się ponad 5000 pielgrzymów i turystów.
„Jest w nim wiele eksponatów, które świadczą o przywiązaniu ludzi z całego świata do Jana Pawła II i do tego, co głosił. Wiele z tych eksponatów to pamiątki rodzinne i przedmioty o dużym znaczeniu sentymentalnym, które przyjeżdżający ofiarowywali papieżowi jako wyraz oddania” – mówi ks. Ptasznik. Jak wyjaśnia, obecnie wyeksponowana jest jedynie niewielka część tych zbiorów. Może się to zmienić po planowanych w najbliższym czasie szeroko zakrojonych pracach remontowych struktury.
Docenić inicjatywy na całym świecie
Fundacja, która swoją działalnością obejmuje dziś blisko 50 krajów, w których działają koła jej przyjaciół i skąd pochodzi wielu jej darczyńców, zamierza jeszcze bardziej doceniać inicjatywy, inspirowane pontyfikatem św. Jana Pawła II, podejmowane na całym świecie. To m.in. dlatego ustanowiona przez Fundację Nagroda Świętego Jana Pawła II, pierwotnie zaplanowana jako wyróżnienie przyznawane co dwa lata, ma być odtąd wręczana każdego roku. W maju 2024 r. laureatem pierwszej edycji zostało John Paul II Justice and Peace Center w Ugandzie, a międzynarodowej kapitule przewodniczy kard. Kurt Koch. Uroczysta gala tegorocznej edycji, jak zapowiada ks. Ptasznik, odbędzie się 22 maja w Watykanie.
Ponadto planowane jest zacieśnienie współpracy ze środowiskami polonijnymi na całym świecie.
20. rocznica śmierci
Plany działań Fundacji w najbliższym roku związane są także z 20. rocznicą śmierci papieża Polaka. Choć dniem jego liturgicznego wspomnienia w Kościele jest 22 października, to 2 kwietnia każdego roku rzymska Polonia, Polacy, pracujący w Watykanie i oczywiście członkowie Fundacji, upamiętniają przejście Jana Pawła II do wieczności m.in. wieczornym czuwaniem na Placu św. Piotra. W tym roku obchody te odbędą się w Bazylice Watykańskiej.
„Już teraz możemy zapowiedzieć, że 2 kwietnia o godz. 17.00 przy konfesji św. Piotra zostanie odprawiona Msza św. Będą zaproszeni kardynałowie, przebywający w Rzymie, korpus dyplomatyczny, a także wszyscy ci, którzy zechcą tę rocznicę obchodzić razem z nami” – zapowiada ks. Ptasznik. Jak dodaje, obchody te poprzedzi koncert w Bazylice Matki Bożej Większej, a także wydarzenia kulturalne, które wspólnie ze środowiskami włoskimi przygotowuje wspólnota, gromadząca się przy polskim kościele św. Stanisława BM w Rzymie.