Papież do uczestników Forum w Davos: Niech człowiek będzie w centrum waszej troski

Oto tekst papieskiego przesłania w tłumaczeniu na język polski:

Profesor Klaus Schwab

Prezes Zarządu Światowego Forum Ekonomicznego

Jestem wdzięczny za zaproszenie do udziału w Światowym Forum Ekonomicznym 2018 i za Pańskie pragnienie włączenia perspektywy Kościoła katolickiego i Stolicy Apostolskiej na spotkaniu w Davos. Dziękuję również za Pańskie starania, aby przybliżyć tę perspektywę osobom zgromadzonym na tym dorocznym forum, w tym obecnym wybitnym przedstawicielom władz politycznych i rządowych oraz wszystkim, którzy zajmują się przedsiębiorczością, gospodarką, pracą i kulturą, omawiającym wyzwania, troski, nadzieje i perspektywy dzisiejszego świata i oraz przyszłości.

Temat wybrany na tegoroczne Forum – „Tworzenie wspólnej przyszłości w rozdrobionym świecie” - jest bardzo aktualny. Ufam, że pomoże to w ukierunkowaniu waszych rozważań, gdy szukacie lepszych podstaw dla budowania społeczeństw integrujących, sprawiedliwych i wspierających, zdolnych do przywrócenia godności tym, którzy żyją z wielką niepewnością i którzy nie mogą marzyć o lepszym świecie.

Na poziomie globalnego zarządzania coraz lepiej zdajemy sobie sprawę, że narasta rozbicie między państwami a instytucjami. Pojawiają się nowe podmioty, a także nowa konkurencja gospodarcza i regionalne porozumienia handlowe. Także najnowsze technologie przekształcają modele gospodarcze i sam zglobalizowany świat, który, uwarunkowany interesami prywatnymi i dążeniem do zysku za wszelką cenę, zdaje się faworyzować dalszą fragmentację i indywidualizm, zamiast ułatwiać podejścia bardziej integrujące.

Powtarzające się niestabilności finansowe przyniosły nowe problemy i poważne wyzwania, którym muszą stawić czoła rządy, takie jak wzrost bezrobocia, narastanie różnych form ubóstwa, poszerzenie przepaści społeczno-ekonomicznej i nowe formy niewolnictwa, często zakorzenione w sytuacjach kryzysowych, konfliktowych, migracji i w różnych problemach społecznych. „Dołączają się do tego pewne nieco egoistyczne style życia, nacechowane przez bogactwo niemożliwe do utrzymania i często obojętne na otaczający świat, zwłaszcza na najuboższych. Z ubolewaniem stwierdzamy, że w centrum debaty politycznej przeważają kwestie techniczne i ekonomiczne kosztem autentycznej orientacji antropologicznej[5]. Istocie ludzkiej zagraża, że stanie się jedynie trybikiem w mechanizmie, który traktuje ją jak dobro konsumpcyjne do użycia, toteż — niestety często to widzimy — gdy życie nie odpowiada potrzebom tego mechanizmu, jest odrzucane bez większych skrupułów”(przemówienie do Parlamentu Europejskiego, Strasburg, 25 listopada 2014 r.).

W tym kontekście konieczna jest ochrona godności osoby ludzkiej, w szczególności poprzez oferowanie wszystkim rzeczywistych możliwości integralnego rozwoju ludzkiego oraz wdrażanie polityk gospodarczych sprzyjających rodzinie. „Wolność ekonomiczna nie może przeważać nad praktyczną wolnością człowieka i nad jego prawami, a rynek nie może być absolutem, ale musi honorować wymogi sprawiedliwości” (Przemówienie do Konfederacji Generalnej Przemysłu Włoskiego, 27 lutego 2016 r.). Modele ekonomiczne są zatem również zobowiązane do przestrzegania etyki zrównoważonego i integralnego rozwoju, opartego na wartościach, które w centrum stawiają człowieka i jego prawa.

„W obliczu wielu barier niesprawiedliwości, samotności, nieufności i podejrzeń, które wciąż są wznoszone w naszych czasach, świat pracy jest wezwany do podjęcia odważnych kroków, aby słowa «spotkać się i działać razem» nie były jedynie sloganem, ale program dla teraźniejszości i przyszłości”(tamże). Tylko dzięki stanowczej determinacji wszystkich podmiotów gospodarczych możemy mieć nadzieję, że nadamy nowy kierunek losowi naszego świata. Tak więc sztuczna inteligencja, robotyka i inne innowacje technologiczne muszą być tak stosowane, aby przyczyniały się do służby ludzkości i do ochrony naszego wspólnego domu, a nie przeciwnie, jak to niestety przewidują niektóre diagnozy.

Nie możemy milczeć w obliczu cierpienia milionów ludzi, których godność została zraniona, ani też nie możemy iść do przodu, jak gdyby rozprzestrzenianie się ubóstwa i niesprawiedliwości nie miało przyczyn. Jest to imperatyw moralny, obowiązek, który angażuje wszystkich, aby stworzyć odpowiednie warunki pozwalające każdej osobie żyć w godny sposób. Eliminując kulturę „odrzucenia” i mentalność obojętności, świat przedsiębiorczości ma olbrzymi potencjał, aby dokonania istotnych zmian poprzez podnoszenie jakości produktywności, tworzenie nowych miejsc pracy, przestrzeganie prawa pracy, walkę z korupcją publiczną i prywatną oraz promowanie sprawiedliwości społecznej, wraz z uczciwym i sprawiedliwym podziałem zysków.

Istnieje poważna odpowiedzialność za dokonanie mądrego rozeznania, aby podejmowane decyzje były decydujące dla kształtowania świata jutra i przyszłych pokoleń. Tak więc, jeśli chcemy bezpieczniejszej przyszłości, która sprzyjałaby dobrobytowi wszystkich, konieczne jest, aby kompas był stale zorientowany na „prawdziwą Północ”, reprezentowaną przez autentyczne wartości. Teraz jest czas na odważne i śmiałe kroki dla naszej ukochanej planety. To właściwy moment, aby wprowadzić w życie nasz obowiązek przyczyniania się do rozwoju ludzkości. Mam zatem nadzieję, że to spotkanie Światowego Forum Gospodarczego w 2018 roku pozwoli na otwartą, swobodną i pełną szacunku wymianę opinii i będzie inspirowane przede wszystkim pragnieniem rozwijania dobra wspólnego.

Ponawiając moje najlepsze życzenia sukcesu spotkania, chętnie przyzywam dla was i wszystkich uczestniczących w Forum Bożego błogosławieństwa mądrości i siły.

Watykan, 12 stycznia 2018