Za ponad 100 mln euro państwo odkupiło od księcia Adama Karola Czartoryskiego prawa własności zbiorów krakowskiego Muzeum Książąt Czartoryskich. Umowę zakupu podpisano dziś na Zamku Królewskim w Warszawie.
- Wynegocjowana cena stanowi jedynie ułamek wartości kolekcji. - poinformował prof. Piotr Gliński, minister kultury i dziedzictwa narodowego.
Zapowiedział również przekazanie zbiorów oraz nieruchomości muzealnych do Muzeum Narodowego w Krakowie oraz dokończenie remontu głównej siedziby Muzeum Książąt Czartoryskich.
Minister podpisał umowę wraz z ks. Czartoryskim oraz księciem Janem Lubomirskim-Lanckorońskim, nowym prezesem Zarządu Fundacji Xiążąt Czartoryskich w Krakowie, która od 1991 r. jest właścicielem zbiorów. Należą do nich m.in. dwa arcydzieła - "Dama z gronostajem" Leonarda da Vinci oraz "Pejzaż z miłosiernym Samarytaninem" Rembrandta.
- Od 1991 r. z sukcesem starałem się zaprezentować na świecie "Damę z gronostajem", w ten sposób promując polską sztukę i zachęcając ludzi na całym świecie do tego, aby odwiedzili resztę kolekcji i resztę zbiorów w Polsce. Właściwie to podążam śladami moich przodków - powiedział, według relacji PAP, ks. Czartoryski podczas uroczystości.
Muzeum Czartoryskich jest najstarszą placówką muzealną w Polsce. Założyła je w 1801 r. w Puławach księżna Izabela z Flemingów Czartoryska. W 1876 r. książę Władysław Czartoryski zdecydował o przeniesieniu zbiorów do Krakowa. Znalazły się m.in. w przebudowanych kamienicach u zbiegu ulic Pijarskiej i św. Jana. W 1950 r. placówka stała się oddziałem Muzeum Narodowego w Krakowie. W 1991 r. książę Adam Karol Czartoryski-Bourbon odzyskał prawo własności zbiorów. Powołał Fundację Xiążąt Czartoryskich, która jest ich właścicielem. Muzeum do chwili obecnej znajduje się pod pieczą Muzeum Narodowego w Krakowie. Sprawuje ją na podstawie umowy depozytowej z 2005 r. Obecnie będzie to czyniło w imieniu państwa.
Zbiory Czartoryskich są bardzo bogate. Znajduje się w nich ok. 80 tys. obiektów muzealnych, m.in. dzieł sztuki zachodnioeuropejskiej i pamiątek po polskich monarchach, wodzach i wieszczach. Warte są ok. 5 mld zł. Do tego dochodzi jeszcze ok. 240 tys. rękopisów, książek i czasopism ze zbiorów Biblioteki Czartoryskich. Są wśród nich m.in. rękopisy unii polsko-litewskiej, ugody hadziackiej, Hołdu Pruskiego, Tek Naruszewicza, listów Chopina, Mickiewicza, Norwida i Słowackiego.
Ponieważ od 2010 r. trwa remont krakowskiej głównej siedziby Muzeum Książąt Czartoryskich, jego zbiory są na razie eksponowane w różnych miejscach kraju. Do stycznia można je oglądać m.in. w Zamku Królewskim w podkrakowskich Niepołomicach.