Każde państwo powinno sprawy wewnętrzne załatwiać w ramach swojej suwerenności, "bez konieczności wysłuchiwania pouczających uwag ze strony choćby instytucji europejskich czy innych państw" - powiedział we wtorek w Pradze prezydent Andrzej Duda.
Prezydenci Polski i Czech, Andrzej Duda i Milosz Zeman na wspólnej konferencji prasowej podkreślali dobre relacje gospodarcze miedzy obu krajami. Rozmowy szefów państw dotyczyły także kwestii bezpieczeństwa energetycznego, tegorocznego szczytu NATO w Warszawie oraz polityki międzynarodowej.
"Wyraziłem pogląd, że rząd polski, który powstał w wyniku wolnych wyborów, w związku z tym ma pełne prawo do realizacji działań, do których otrzymał mandat w owych wyborach, nie powinien podlegać moralizatorstwu czy też krytyce ze strony Unii Europejskiej, która powinna wreszcie skupić się na swoim podstawowym zadaniu, czyli na ochronie zewnętrznych granic Unii" - powiedział Zeman.
Duda podziękował czeskiemu prezydentowi za "bardzo zdecydowaną deklarację co do tego, że każde państwo powinno swoje sprawy wewnętrzne załatwiać we własnym zakresie, w ramach swojej suwerenności, bez konieczności wysłuchiwania pouczających uwag ze strony choćby instytucji europejskich czy innych państw".
"To ważna deklaracja, bo ona pokazuje, jak bardzo panu prezydentowi leży na sercu zarówno suwerenność jego państwa, jak i partnerskie traktowanie innych państw, a przede wszystkim sąsiadów" - dodał Duda.
Polski prezydent podkreślił, że cieszy go, iż Grupa Wyszehradzka mówi jednym głosem w sprawach najważniejszych: przyszłości UE - rozwiązania kryzysu migracyjnego. Duda stwierdził, że jeszcze w ubiegłym roku słyszał opinie o kryzysie V4, ale - jak zaznaczył - widać, że Grupa żyje, jest silna i potrafi mówić jednym głosem.
Andrzej Duda podziękował prezydentowi Czech za aprobatę polskich celów dotyczących lipcowego szczytu NATO w Warszawie i za to, że - jak powiedział - Zeman widzi potrzebę wzmocnienia obecności Sojuszu w tych państwach naszego regionu, które uważają, że to konieczne ze względów bezpieczeństwa.
Prezydent podkreślił, że z czeskim szefem państwa zgodzili się właściwie we wszystkich kwestiach dotyczących polityki międzynarodowej i współpracy pomiędzy obu krajami. Zaznaczył, że zwłaszcza współpraca gospodarcza pomiędzy Polską a Czechami w ostatnich latach rozwija się bardzo dynamicznie, i wyraził nadzieję, że będzie się nadal rozwijała.
Pytany przez dziennikarzy o unijne porozumienie zawarte z Turcją ws. migrantów, odparł: "Unia przede wszystkim musi wzmocnić obronę zewnętrznych granic UE. Musimy dbać o to, aby zachować strefę Schengen". Podkreślił, że otwarcie granic sprzyja obrotowi gospodarczemu, dobrym relacjom międzynarodowym. Zaznaczył też, że Europa powinna być otwarta w kwestii pomocy finansowej udzielanej krajom, w których znajdują się obozy uchodźców.
Polskiego prezydenta pytano o wypowiedzi szefa MON Antoniego Macierewicza. Podczas wykładu w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu w sobotę szef MON wyraził pogląd, że Polska była "pierwszą ofiarą terroryzmu w latach 30.". "A po Smoleńsku możemy powiedzieć, że byliśmy też pierwszą wielką ofiarą terroryzmu we współczesnym konflikcie, jaki się na naszych oczach rozgrywa" - powiedział Macierewicz. Dudę pytano też o wypowiedź Macierewicza, który miał powiedzieć, że kraj, który istnieje od XVIII wieku - nie będzie pouczał Polski w kwestii demokracji.
"Jeżeli chodzi o polskie sprawy wewnętrzne, zarówno pan prezydent Milosz Zeman, jak i ja jednoznacznie się w tej kwestii wypowiedzieliśmy. Każdy kraj ma własne, suwerenne sprawy i dobrze jest, kiedy są one załatwiane wewnątrz kraju, na drodze pewnego porozumienia politycznego. Nawet jeżeli są konflikty, pewien szacunek wzajemny w przestrzeni międzynarodowej powinien polegać także na tym, że inne kraje nie wtrącają się w wewnętrzne sprawy poszczególnych państw" - powiedział prezydent.
Polski prezydent mówił też, że istnieje pilna potrzeba stworzenia nowoczesnych połączeń infrastrukturalnych Północ-Południe. Pozytywnie ocenił utworzenie połączenia rzecznego: Odra-Dunaj oraz prace nad połączeniem autostrady D11 i S3. Dziękował czeskiemu prezydentowi za jednoznaczną deklarację dotyczącą budowy interkonektora gazowego STORK2. Andrzej Duda powiedział, że prezydent Zeman jest zainteresowany współpracą gospodarczą, infrastrukturalną w ramach koncepcji ABC (państw Adriatyku, Bałtyku i Morza Czarnego). Ocenił, że zmiany dotyczące finansowania szkół w Czechach toczą się w sposób otwarty, w dialogu m.in. z przedstawicielami polskiej mniejszości.
Prezydenci Polski i Czech, odpowiadając na pytanie dziennikarza, powiedzieli, że nie rozmawiali o odbywającym się w Rosji procesie ukraińskiej lotniczki Nadii Sawczenko.
Prezydent Duda został odznaczony przez czeskiego prezydenta Orderem Białego Lwa. Z kolei czeski prezydent za wybitne zasługi w relacjach między Polską i Czechami otrzymał Order Orła Białego.
We wtorek, czyli drugiego dnia wizyty w Pradze, Andrzej Duda spotkał się także z premierem Czech Bohuslavem Sobotką. Para prezydencka odwiedziła archikatedrę świętych Wita, Wacława i Wojciecha na Hradczanach. Andrzej Duda z małżonką złożyli także kwiaty na grobie prezydenta Vaclava Havla.
Na zakończenie wizyty prezydent Duda spotkał się z polskimi przedsiębiorcami działającymi w Czechach.