Ostatnia, prywatna część ceremonii pogrzebowej. Ciało Benedykta XVI spoczęło w miejscu, gdzie wcześniej pochowany był Jan Paweł II i Jan XXIII. pic.twitter.com/f4cJ1iEYFO

— Łukasz Sośniak SJ (@LukaszSosniakSJ) 5 stycznia 2023

​Trumna z ciałem Benedykta XVI została w czwartek złożona w grobie w Grotach Watykańskich w miejscu, gdzie w latach 2005-2011 był pochowany Jan Paweł II. Wcześniej był tam też grób Jana XXIII. Taka była wola emerytowanego papieża. Ceremonia złożenia trumny miała charakter prywatny i nie była transmitowana. O zakończeniu ceremonii poinformował Watykan.

Cyprysowa trumna, przy której odbyła się przed południem msza pogrzebowa na placu Świętego Piotra, została opieczętowana i zamknięta w dwóch kolejnych: cynkowej oraz drewnianej i złożona do grobu.

W miejscu, w którym spoczął pierwszy w dziejach emerytowany papież, pochowany był najpierw Jan XXIII, od 1963 do 2000 roku. Gdy Jan Paweł II beatyfikował go, szczątki papieża Roncallego przeniesiono do bazyliki Świętego Piotra. Następnie od 2005 do 2011 roku znajdował się tam grób polskiego papieża. Oddały mu tam hołd miliony wiernych. Grób Jana Pawła II przeniesiony został do bazyliki watykańskiej po beatyfikacji 1 maja 2011 roku, której przewodniczył papież Benedykt XVI. Joseph Ratzinger wybrał to miejsce na swój pochówek jeszcze za swego pontyfikatu, przed rezygnacją. Swoją wolę zakomunikował ówczesnemu arcyprezbiterowi bazyliki Świętego Piotra kardynałowi Angelo Comastriemu. On zaś przekazał ją potem papieżowi Franciszkowi. (PAP)

​Po zakończeniu mszy pogrzebowej emerytowanego papieża Benedykta XVI pod przewodnictwem Franciszka w czwartek, plac Świętego Piotra oraz bazylika zostały zamknięte dla wiernych. Otwarte będą ponownie o godz. 16.30 - ogłoszono w Watykanie. Plac, na którym na mszy zgromadziło się około 50 tysięcy wiernych, opustoszał tuż po godzinie 12. W Grotach Watykańskich rozpoczęła się ceremonia złożenia trumny z ciałem Benedykta XVI do grobu. Wierni, którzy uczestniczyli w mszy wypełnili ulice w rejonie Watykanu. Na prowadzącej na plac Świętego Piotra via della Conciliazione przeszła w orszaku 200-osobowa grupa pielgrzymów z Bawarii w tradycyjnych strojach. (PAP)

Uczestnicy pogrzebu Benedykta XVI: musieliśmy tutaj być
Pomimo chłodu oraz wiszącej nad Rzymem mgły od wczesnych godzin porannych na Placu św. Piotra znajdowali się już pielgrzymi przybyli na pogrzeb Benedykta XVI. Gdy o godz. 9 wynoszono trumnę z ciałem zmarłego z Bazyliki Watykańskiej przed ołtarz polowy, wszyscy wstali i zaczęli bić brawo w ramach uznania dla Papieża Seniora. Panowała atmosfera wdzięczności oraz modlitwy za jego duszę lub z prośbą o jego wstawiennictwo – w sprawach prywatnych czy np. o pokój na Ukrainie.

Prezydent: Benedykt XVI był bardzo ważną postacią dla Kościoła katolickiego
Papież senior Benedykt XVI był bardzo ważną postacią dla Kościoła katolickiego; odczuwało się, że czuł w sobie wewnętrzną potrzebę kontynuacji wielkiego dzieła, które realizował Jan Paweł II - powiedział w czwartek prezydent Andrzej Duda.

Prymas Polak po pogrzebie Benedykta XVI: Domknęła się wielka księga życia Benedykta XVI
Można powiedzieć, że domyka się księga życia papieża Benedykta, z tą wielką ufnością, że jest on przed obliczem Boga – powiedział KAI abp Wojciech Polak bezpośrednio po zakończeniu Mszy pogrzebowej papieża seniora, w której brał udział.

W Grotach Watykańskich trwa ceremonia złożenia trumny z ciałem Benedykta XVI do grobu. Uroczystość ma charakter prywatny i nie jest transmitowana. Emerytowany papież zostanie pochowany w miejscu, gdzie do 2011 roku był grób Jana Pawła II. W ceremonii uczestniczy kilku kardynałów i osoby z najbliższego otoczenia Benedykta XVI.(PAP)

​Trumna zmarłego papieża-emeryta Benedykta XVI zostanie wniesiona do Bazyliki św. Piotra, gdzie papież-emeryt zostanie pochowany w dawnym grobie papieża św. Jana Pawła II pod bazyliką.

The coffin of the late Pope Emeritus Benedict XVI is carried into St. Peter’s Basilica, where the Pope Emeritus will be laid to rest in the former tomb of Pope St. John Paul II underneath the basilica. pic.twitter.com/dou15IjboA

— Vatican News (@VaticanNews) 5 stycznia 2023

​Benedykt XVI jest prowadzony do grot Watykanu w celu złożenia go do grobu, w tym samym miejscu co Jan Paweł II po swoim pogrzebie w 2005 roku
Słychać oklaski i okrzyki "santo subito!" z tłumu. 

#BenedictXVI is being led to to the #Vatican grottos for his entombment, in the same place as John Paul II after his own funeral in 2005

Applause can be heard as well as shouts of "santo subito!"from the crowd @Pontifex pic.twitter.com/kcnUOhd0lA

— Elise Ann Allen (@eliseannallen) 5 stycznia 2023

​Jak podaje Żandarmeria Watykańska, w mszy pogrzebowej emerytowanego papieża Benedykta XVI uczestniczyło około 50 tysięcy osób.

Pogrzeb Benedykta XVI

  21

Vatican News Przejdź do całej galerii

Pope Francis pays his final respects to his predecessor Pope Benedict XVI pic.twitter.com/3oRn7y3iN8

— Catholic Sat (@CatholicSat) 5 stycznia 2023

Ostatnie pożegnanie Benedykta XVI przez Papieża Franciszka. pic.twitter.com/jIhUIm56jp

— EpiskopatNews (@EpiskopatNews) 5 stycznia 2023

Trumna wnoszona jest do bazyliki św Piotra. Złożenie ciała Benedykta XVI nie będzie transmitowane przez media.

​Papież Franciszek z wyraźnym trudem podszedł do trumny Benedykta XVI. Oparł  rękę na trumnie. Modlił się pochylony.

Wierni na Placu świetego Piotra wnoszą okrzyki „Santo subito” - „święty natychmiast” #BenedyktXVI ❤️ pic.twitter.com/KRXDNavJ6P

— Karol Darmoros 🇵🇱 (@KarolDarmoros) 5 stycznia 2023

"Niech Aniołowie zawiodą Cię do raju..."

Papież senior #BenedyktXVI spocznie w podziemiach Bazyliki Watykańskiej, w tym samym miejscu, gdzie spoczywał Jan Paweł II. pic.twitter.com/qG1Zqs3AR0

— EpiskopatNews (@EpiskopatNews) 5 stycznia 2023

At touching look at the final farewell of Benedict XVI’s personal secretary, Archbishop Georg Gänswein. #BenedictXVI pic.twitter.com/AQHSolJNs7

— Kelsey Wicks (@justforkwicks) 5 stycznia 2023

​Po obrzędach ostatniego pożegnania chór śpiewa "Magnificat".

​Uczestnicy mszy pogrzebowej emerytowanego papieża Benedykta XVI na placu Świętego Piotra przekazali sobie znak pokoju. Przez długi czas stosowanie tego gestu było zawieszone z powodu pandemii.

Prezydent @AndrzejDuda bierze udział w uroczystościach pogrzebowych Papieża Seniora Benedykta XVI. pic.twitter.com/7mB3JmgcXz

— Kancelaria Prezydenta (@prezydentpl) 5 stycznia 2023

Na pogrzebie jest między innymi aresztowany niedawno niezlomny kard. Zen, który otrzymał na tę okoliczność zezwolenie na wyjazd. Wielokrotnie wyrażał on swoją wdzięczność B16 za postawę względem prześladowanego Kościoła w Chinach. Postawę zupełnie inną, niż kolejnego papieża. pic.twitter.com/V0GMlqIA8t

— Krystian Kratiuk (@KrystianKratiuk) 5 stycznia 2023

​Tekst homilii wygłoszonej przez papieża Franciszka w czasie pogrzebu Benedykta XVI.
Benedykcie, wierny przyjacielu Oblubieńca, niech twoja radość będzie doskonała, gdy będziesz słyszał ostatecznie i na zawsze Jego głos! – tymi słowy Franciszek zakończył swe kazanie podczas Mszy św. pogrzebowej na Placu św. Piotra za duszę śp. papieża-seniora Benedykta XVI.

Benedykcie, wierny przyjacielu Oblubieńca, niech twoja radość będzie doskonała, gdy będziesz słyszał ostatecznie i na zawsze Jego głos!
Benedykcie, wierny przyjacielu Oblubieńca, niech twoja radość będzie doskonała, gdy będziesz słyszał ostatecznie i na zawsze Jego głos! – tymi słowy Franciszek zakończył swe kazanie podczas Mszy św. pogrzebowej na Placu św. Piotra za duszę śp. papieża-seniora Benedykta XVI.

The choir leads the singing of the Sanctus at the funeral Mass for Benedict XVI in St Peter’s Sq on Jan. 5 pic.twitter.com/saAj9MMAqF

— Gerard O'Connell (@gerryorome) 5 stycznia 2023

"Mocno przywiązani do ostatnich słów Pana i do świadectwa, które naznaczyło jego życie, chcemy jako wspólnota kościelna pójść jego śladami i powierzyć naszego brata w ręce Ojca: niech te ręce miłosierdzia znajdą jego lampę zapaloną olejem Ewangelii, którą rozkrzewiał i której był świadkiem podczas swego życia" - mówił Franciszek.

Papież Franciszek w kazaniu: Chcemy wspólnie powiedzieć: Ojcze w Twoje ręce powierzamy jego ducha. ​Benedykcie, wierny przyjacielu Oblubieńca, niech twoja radość będzie doskonała, gdy usłyszysz ostatecznie i na zawsze Jego głos!

.@Pontifex_pl w homilii Mszy św. pogrzebowej:„Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha mojego” – to zaproszenie i program życia, który inspiruje i chce kształtować jak garncarz (por. Iz 29,16) serce pasterza, aż do wzbudzenia w nim tych samych uczuć, jakie żywił Jezus Chrystus. pic.twitter.com/IxZl4NLYb9

— EpiskopatNews (@EpiskopatNews) 5 stycznia 2023

​Rozpoczyna się homilia papieża Franciszka.

​Ewangelia wg św. Łukasza: Jeden ze złoczyńców, których [tam] powieszono, urągał Mu: «Czy Ty nie jesteś Mesjaszem? Wybaw więc siebie i nas». Lecz drugi, karcąc go, rzekł: «Ty nawet Boga się nie boisz, chociaż tę samą karę ponosisz? My przecież - sprawiedliwie, odbieramy bowiem słuszną karę za nasze uczynki, ale On nic złego nie uczynił». I dodał: «Jezu, wspomnij na mnie, gdy przyjdziesz do swego królestwa».  Jezus mu odpowiedział: «Zaprawdę, powiadam ci: Dziś ze Mną będziesz w raju».  Było już około godziny szóstej i mrok ogarnął całą ziemię aż do godziny dziewiątej. Słońce się zaćmiło i zasłona przybytku rozdarła się przez środek. Wtedy Jezus zawołał donośnym głosem: Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha mojego. Po tych słowach wyzionął ducha.

Czytaj w serwisie biblia.gosc.pl

​Drugie czytanie z Pierwszego Listu św. Piotra:

Niech będzie błogosławiony Bóg i Ojciec Pana naszego Jezusa Chrystusa. On w swoim wielkim miłosierdziu przez powstanie z martwych Jezusa Chrystusa na nowo zrodził nas do żywej nadziei: do dziedzictwa niezniszczalnego i niepokalanego, i niewiędnącego, które jest zachowane dla was w niebie. Wy bowiem jesteście przez wiarę strzeżeni mocą Bożą dla zbawienia, gotowego objawić się w czasie ostatecznym. Dlatego radujcie się, choć teraz musicie doznać trochę smutku z powodu różnorodnych doświadczeń. Przez to wartość waszej wiary okaże się o wiele cenniejsza od zniszczalnego złota, które przecież próbuje się w ogniu, na sławę, chwałę i cześć przy objawieniu Jezusa Chrystusa3. Wy, choć nie widzieliście, miłujecie Go; wy w Niego teraz, choć nie widzicie, przecież wierzycie, a ucieszycie się radością niewymowną i pełną chwały wtedy, gdy osiągniecie cel waszej wiary - zbawienie dusz.

Pierwsze czytanie z Księgi Izajasza:

O co za przewrotność! Czyż może być garncarz na równi z gliną stawiany? Czyż może mówić dzieło o swym twórcy: «Nie uczynił mnie», i garnek rzec o tym, co go ulepił: «Nie ma rozumu?» Czyż nie w krótkim już czasie Liban zamieni się w ogród, a ogród za bór zostanie uznany? W ów dzień głusi usłyszą słowa księgi, a oczy niewidomych, wolne od mroku i od ciemności, będą widzieć. Pokorni wzmogą swą radość w Panu, i najubożsi rozweselą się w Świętym Izraela.
Czytaj w serwisie biblia.gosc.pl

  Sekretarz Benedykta XVI abp Georg Gaenswein żegna papieża seniora PAP/EPA/ETTORE FERRARI

#PopeBenedictXVI funeral #PopeFrancis #StPeter’s pic.twitter.com/vV6O19mwnV

— Christopher Lamb (@ctrlamb) 5 stycznia 2023

Papież Franciszek rozpoczął Eucharystię pogrzebową.

Watykan: "Rogito" uznaje również zaangażowanie Benedykta w walkę z nadużyciami
Rogito – zamknięty w metalowej tubie dokument opisujący pontyfikat papieża seniora Benedykta XVI – oddaje hołd jego wysiłkom w walce z wykorzystywaniem seksualnym nieletnich przez duchownych. W dokumencie, włożonym w środę 4 stycznia wieczorem do trumny z ciałem Zmarłego, napisano: "Z determinacją walczył [on] z przestępstwami popełnianymi przez przedstawicieli duchowieństwa wobec nieletnich i osób bezbronnych oraz wzywał Kościół do nawrócenia, modlitwy, pokuty i oczyszczenia".

Abp Gänaswein opowiada o ostatnich chwilach życia Benedykta XVI pic.twitter.com/h2jc1loWHE

— Radio Watykańskie 🇻🇦 (@rwatykanskie) 5 stycznia 2023

Poniżej:Arcybiskup Georg Ganswein siedzący obok oficjalnych delegacji i gości na pogrzebie Benedykta XVI, któremu służył jako jego prywatny sekretarz podczas całego pontyfikatu i na emeryturze

Archbishop Georg Ganswein sitting alongside the official delegations and guests at the funeral of Benedict XVI, whom he had served as his private secretary throughout his pontificate and in his retirement pic.twitter.com/NpP49QU6GL

— Gerard O'Connell (@gerryorome) 5 stycznia 2023

Vatican Media Live
Vatican News

History is made. The coffin of Pope Benedict XVI is carried to St. Peter's Square. Archbishop Georg Gänswein kisses the coffin in one of the most emotional moments of the funeral. The crowd started praying a Rosary.
Credit: @dibanez / @EWTNVatican pic.twitter.com/Ww0gQUuCfi

— EWTN Vatican (@EWTNVatican) 5 stycznia 2023

Na Plac Św. Piotra została wniesiona trumna z ciałem Papieża seniora #BenedettoXVI. pic.twitter.com/oDfwPFBW8n

— ks. Leszek Gęsiak SJ (@rzecznikKEPpl) 5 stycznia 2023

Preparations continue in the square pic.twitter.com/faVEQ8hrzr

— Fr. Patrick Mary Briscoe, OP (@PatrickMaryOP) 5 stycznia 2023

Poniżej: Ostatnie pożegnanieOtwarta Ewangelia na prostej cyprysowej trumnie Benedykt XVI na placu św. Piotra 

#BenedictoXVI en la Plaza de San Pedro
El Evangelio abierto sobre un sencillo ataud de ciprés
Última despedida pic.twitter.com/V2aHTMqLd2

— Eva Fernández (@evaenlaradio) 5 stycznia 2023

Trumna z ciałem Benedykta XVI spoczęła przed Bazyliką św. Piotra. pic.twitter.com/gXTVdnwUTu

— Radio Watykańskie 🇻🇦 (@rwatykanskie) 5 stycznia 2023

Ciało Benedykta XVI zostało złożone do cyprysowej trumny wczoraj wieczorem po zamknięciu Bazyliki Watykańskiej. Przez trzy dni przy jego ciele wystawionym pod Konfesją św. Piotra modliło się ponad 200 tys. wiernych. Do trumny włożono też paliusze, które nosił zmarły Papież w Monachium i Rzymu, monety i medale z czasów jego pontyfikatu oraz rogito, czyli zamknięta w metalowej tubie krótka biografia Benedykta XVI.
Uroczystości pogrzebowe Papieża Seniora w dużej mierze są podobne do pogrzebu Jana Pawła II. Przewidziano jedynie nieznaczne modyfikacje ze względu na inny status Papieża, który ustąpił z urzędu. Nie ma na przykład końcowych modlitw diecezji rzymskiej i Kościołów wschodnich. Inne też są czytania mszalne. Wykorzystano Trzecią Modlitwę Eucharystyczną. (Vatican News)

Trumna z ciałem emerytowanego papieża Benedykta XVI została w czwartek rano wyniesiona z watykańskiej bazyliki Świętego Piotra na plac, gdzie o godzinie 9.30 rozpocznie się msza pogrzebowa pod przewodnictwem Franciszka. Na placu zgromadziło się kilkadziesiąt tysięcy osób. Do rozpoczęcia mszy odmawiany będzie różaniec.
W koncelebrze weźmie udział ponad 120 kardynałów na czele z dziekanem Kolegium Kardynalskiego kardynałem Giovannim Battistą Re, 400 biskupów i 3700 kapłanów. (PAP)

Folks arriving for the funeral of #PopeBenedictXVI . Foggy morning, hidden dome. pic.twitter.com/zmxIRsfbGC

— Cindy Wooden (@Cindy_Wooden) 5 stycznia 2023

​Poniżej: Niezwykłe sceny w Rzymie - bawarski orszak zmierzający o świcie na Plac Świętego Piotra na pogrzeb Benedykta XVI.

Extraordinary scenes in #Rome Bavarian marching band heading to St Peter’s Square at dawn for funeral of #popebenedict pic.twitter.com/0gBw3JeGzG

— Julie Etchingham (@julie_etch) 5 stycznia 2023

  Przygotowania do uroczystości pogrzebowej. PAP/EPA/Riccardo Antimiani

#StPeter’s now #PopeBenedictfuneral pic.twitter.com/MwcnlaIpm0

— Christopher Lamb (@ctrlamb) 5 stycznia 2023

L’arrivo del feretro di Benedetto XVI pic.twitter.com/15USrOX59R

— Andrea Tornielli (@Tornielli) 5 stycznia 2023

Nadzwyczajne środki bezpieczeństwa towarzyszyć będą czwartkowym uroczystościom pogrzebowym Benedykta XVI. Cały rejon placu Świętego Piotra został ogłoszony od północy ze środy na czwartek czerwoną strefą bezpieczeństwa. Czuwać będzie tysiąc policjantów, żołnierzy i funkcjonariuszy innych służb porządkowych.

​Przed wejściem na Plac św. Piotra wiernym rozdawano specjalne wydanie dziennika „L’Osservatore Romano”, poświęcone Benedyktowi XVI oraz pocztówkę z jego wizerunkiem.

Liturgia podczas pogrzebu Benedykta XVI z niewielkimi zmianami ze względu na jego status
Liturgia podczas uroczystości pogrzebowych Benedykta XVI w czwartek będzie podobna do tej, jak w przypadku pogrzebu papieża, ale zmodyfikowana ze względu na odmienność sytuacji i status emerytowanego papieża - poinformowano w Watykanie. Mszy przewodniczyć będzie Franciszek; nie będzie elementów nawiązujących do śmierci papieża.