W niedzielę 3 września w Rzymie rozpoczął się Synod Biskupów Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego (UKGK) w 2023 r., którego tematem przewodnim jest "Duszpasterstwo ofiar wojny". Boskiej Liturgii w Bazylice św. Zofii – Mądrości Bożej, koncelebrowanej przez biskupów UKGK z całego świata, przewodniczył jego zwierzchnik arcybiskup większy kijowsko-halicki Światosław Szewczuk. Ojców synodalnych pozdrowił prefekt Dykasterii ds. Kościołów Wschodnich, arcybiskup Claudio Gugerotti.
Abp Szewczuk nazwał tegoroczny Synod w Rzymie, drugi podczas wojny Rosji z Ukrainą, Synodem Nadziei.
Pierwszym znakiem nadziei jest to, że działania synodalne są momentem zstąpienia Ducha Świętego: "Ilekroć Kościół lub naród przeżywały jakieś trudne chwile w swojej historii (dziś powiedzielibyśmy, że przeżywały kryzys), Kościół zwoływał synody lokalne, a nawet sobory ekumeniczne. Takie zgromadzenie apostołów naszych czasów, naszych biskupów, jest bowiem szczególnym momentem zstąpienia Ducha Świętego na Kościół i naród. Zgromadzeni na tym Synodzie, my, biskupi, stajemy w modlitwie przed obliczem Boga i prosimy naszego Pana: Boże, objaw nam swoją wolę i daj nam odwagę, odwagę, by ją wypełnić bezwarunkowo w zaufaniu do Ciebie" - powiedział abp Szewczuk.
Z żalem stwierdził, że dziś wielu ludzi na świecie żyłoby szczęśliwiej i spokojniej, gdyby Ukraina, jej naród, państwo i nasz Kościół nie istniały. Przypomniał argentyńskie powiedzenie: "Jestem kamykiem w bucie" i zauważył, że Ukraiński Kościół Greckokatolicki jest takim "kamykiem w bucie dla tych, którzy chcieliby zajmować się swoimi ziemskimi sprawami, pomimo Bożego wezwania do Królestwa Niebieskiego takim, jakie ono jest naprawdę".
"Jesteśmy uczestnikami uczty Królestwa Bożego i tylko na Bogu może dziś polegać Ukraina, nasz Kościół i wszyscy, którzy bronią prawdy, prawa do życia i istnienia" - powiedział zwierzchnik UKGK i wezwał: „Boże, ześlij nam swoją boską mądrość... Nasz wielki Patriarcha Józef, budowniczy tej świątyni, bądź z nami, daj dziś swojemu Kościołowi moc swojego ducha i słowa, abyśmy nie bali się być ludem nie tylko powołanym, ale i wybranym, którego Bóg wybiera do szczególnej misji we współczesnym świecie".
Arcybiskup wskazał na drugi znak nadziei tegorocznego Synodu, którym jest to, że podczas zgromadzenia w Rzymie biskupi UKGK otrzymują specjalny dar, aby przemówić potężnym głosem "Urbi et Orbi" - do Rzymu, Ojca Świętego i całego świata. "Dziś, gdy budzą się stare imperia, gdy rosyjski agresor prowadzi neokolonialną wojnę na Ukrainie, tak ważne jest, aby świat usłyszał prawdziwą historię Ukrainy, nawet Rosji, Europy Wschodniej, napisaną nie przez kolonialistów i imperialistów, ale napisaną krwią zniewolonych narodów, które teraz walczą o prawo do istnienia, wolności, własnego, niezależnego państwa ukraińskiego" – powiedział abp Szewczuk.
Zapewnił, ze "dzisiejszy świat chce usłyszeć o Ukrainie, i to przez głos naszego Kościoła, i to z Rzymu". Zaapelował do biskupów: "Niech nasze serce ani nasz głos nie zawiodą nas, biskupów, w wypełnianiu tej misji”.
Abp Szewczuk wskazał na trzeci wielki znak nadziei jakim jest możliwość osobistego spotkania ukraińskich biskupów z papieżem Franciszkiem i otrzymania od niego gestu nadziei. "Wiemy, że jest on wielkim mistrzem słuchania i gestów. Ojciec Święty chce wysłuchać Synodu Biskupów Ukraińskich. Specjalnie zaprasza nas na spotkanie godzinę wcześniej, aby nie tylko zwierzchnik Kościoła miał możliwość porozmawiania z nim, ale także z każdym biskupem naszego Kościoła w imieniu swojej trzody, diecezji i egzarchatu. A on, jako mistrz słuchania, jest gotów nas wysłuchać. A jako mistrz gestów, które czasami mogą być bardziej wymowne niż słowa pisane lub czytane, myślę, że da nam taki gest nadziei" – powiedział abp Szewczuk.
Zobacz: Bieżąca relacja z wojny w Ukrainie
W swoim przemówieniu do Synodu prefekt Dykasterii ds. Kościołów Wschodnich abp Claudio Gugerotti powitał zwierzchnika UKGK, biskupów i wiernych, przekazując pozdrowienia od papieża Franciszka. Zapewnił, że miłość i uwaga papieża wobec Ukrainy jest niezmienna.
"Patrzę na was i widzę w waszych oczach jakby fotografie tych ludzi, którzy zginęli, którzy zostali zabici, którzy cierpieli i cierpią duchowo i fizycznie" - powiedział arcybiskup. Wojnę na Ukrainie nazwał "ateistyczną" i "zabijającą Boga", ponieważ "tam, gdzie zabijany jest niewinny człowiek, zabijany jest Bóg".
Prefekt Dykasterii zapewnił, że Kościół rzymski i papież są niezwykle wdzięczni Ukraińskiemu Kościołowi Greckokatolickiemu za wszelką pomoc i poświęcenie okazane narodowi ukraińskiemu. "Jesteście niestrudzonymi pracownikami w dziełach miłosierdzia. Waszym zadaniem jest ocierać łzy i pocieszać cierpiących. To jest zadanie ludu Bożego i tych, którzy podążają za Bogiem i Go naśladują" – stwierdził abp Gugerotti i wezwał: "Panie, pobłogosław rodziny tych, którzy są tutaj obecni, a także rodziny tych, którzy nie są tutaj, ale są z nami zjednoczeni lub nas obserwują! Zatrzymaj rękę agresora! Zatrzymaj rękę Kaina, który zazdrościł swojemu bratu, ponieważ jego ofiara została przyjęta przez Ciebie! Kościół powszechny jednoczy się w tej modlitwie, do której nieustannie wzywa Papież!"
Po Liturgii bp Chimiak, sekretarz Synodu, odczytał dekret zwołujący Synod Biskupów UKGK w 2023 roku w Rzymie. Wieczorem biskupi odmówili modlitwę do Ducha Świętego, złożyli przysięgę synodalną i procesyjnie przenieśli księgę Pisma Świętego do sali obrad.
W Synodzie, który potrwa do 13 września bierze udział 45 z 55 biskupów UKGK z Ukrainy, Europy Środkowej i Zachodniej, Ameryki Północnej i Południowej oraz Australii. Po raz pierwszy w Synodzie uczestniczy biskup nominat Mychajło Kwiatkowski, nowo mianowany biskup New Westminster, wraz z biskupami, którzy zostali wyświęceni w ciągu ostatniego roku: Maksymem Riabuchą, Mykołą Semenyszymem, Andrijem Chimiakiem, Petro Holinejem i Wołodymyrem Firmanem. Wśród uczestników są również zaproszeni goście.