Śląskie. Po awarii rozpoczęto uruchamianie systemu ŚKUP

Wskutek awarii, do której doszło w nocy z 7 na 8 lutego br., pasażerowie korzystający z tramwajów, autobusów i trolejbusów Zarządu Transportu Metropolitalnego m.in. utracili dostęp do portalu pasażera oraz aplikacji Mobilny ŚKUP. W pojazdach przestały działać czytniki kart ŚKUP, a na przystankach - tablice Systemu Dynamicznej Informacji Pasażerskiej

Jak przekazał w czwartkowej informacji Zych, rozpoczęło się włączanie poszczególnych elementów systemu i urządzeń, z których korzystają pasażerowie, a więc portalu, aplikacji Mobilny ŚKUP, tablic SDIP, biletomatów oraz kasowników w pojazdach. Na stronie internetowej ZTM pojawiają się zaktualizowane rozkłady jazdy.

„W najbliższych godzinach pasażerowie mogą obserwować włączanie się poszczególnych urządzeń. Będą one uruchamiane stopniowo. Wcześniej odtworzona została bezpieczna infrastruktura i przywrócone zostały bazy danych” – zaznaczył Zych.

Jak wyjaśnił, przywrócenie działania systemu to proces. „Powoli zmierzamy do jego końca. Dziś w ciągu dnia pasażerowie będą mogli zauważać działanie poszczególnych części systemu. Kiedy cały system będzie w pełni sprawny, poinformujemy o tym osobnym komunikatem” – zasygnalizował przedstawiciel GZM.

Jak zapewnił awaria nie zakłóciła funkcjonowania komunikacji miejskiej – autobusy, tramwaje i trolejbusy jeździły w czasie awarii bez dodatkowych zakłóceń. Na czas jej trwania ZTM przygotował, dla pasażerów posługujących się kartami ŚKUP alternatywne sposoby zakupu i korzystania z biletów.

Informując w ub. tygodniu o przyczynie awarii systemu centralnego ŚKUP ("zewnętrzna, celowa ingerencja osób trzecich"), przedstawiciele Metropolii przekazali, że nic nie wskazuje, by w jej następstwie dane pasażerów zostały naruszone lub zagrożone. Wskazali też, że bezpieczne są pieniądze zgromadzone w elektronicznych portmonetkach kart ŚKUP.

GZM podała, że atak zgłoszono policji; powiadomiono również służby związane z bezpieczeństwem internetu i ochroną danych osobowych. Podjęto starania na rzecz przywrócenia systemu z kopii zapasowych – usunięcie awarii wymagało jednak czasochłonnych prac nad utworzeniem nowej, bezpiecznej infrastruktury informatycznej.

System ŚKUP został zamówiony przez związek komunalny będący poprzednikiem ZTM, czyli obecnego organizatora komunikacji w GZM. System od początku był krytykowany przez mieszkańców jako podatny na awarie, trudny w obsłudze i niefunkcjonalny. W grudniu 2020 r. GZM ogłosiła przetarg na wykonanie modyfikacji rozwiązania, a w połowie 2021 r. rozstrzygnęła postępowanie, wybierając jedyną ofertę dotychczasowego wykonawcy, Asseco.

Zmodernizowany system ma działać online, co przyspieszy zapisywanie transakcji. W nowej odsłonie karta ma być jednym z możliwych identyfikatorów danych znajdujących się w chmurze, a nie ich nośnikiem (pozostałymi będą nowe Metrokarty a także własne karty płatnicze). Dzięki tej zmianie będzie można korzystać z systemu bez potrzeby używania karty, za pośrednictwem mobilnej aplikacji.

Głównym elementem zmodernizowanego systemu ma być nowa aplikacja Transport GZM, działająca wraz z nowym portalem internetowym o tej samej nazwie. Aplikacja ma dawać możliwość m.in. zarządzania kontem ŚKUP, samodzielnego kodowania ulg, zakupu i zwrotu biletów, sprawdzania połączeń, planowania podróży czy generowania faktur.

Na początku br. GZM przesunęła z 16 stycznia na "prawdopodobnie 28 lutego" uruchomienie aplikacji i portalu Transport GZM, uzasadniając to "dopracowywaniem produktu". Wraz z tym wydłużono działanie systemu ŚKUP w dotychczasowej postaci do momentu, w którym nowe rozwiązania będą gotowe. Kilka tygodni później nastąpiła awaria ŚKUP.

Zarząd Transportu Metropolitalnego to jeden z największych organizatorów transportu zbiorowego w Polsce. Na ulice 41 miast i gmin Metropolii oraz 15 kolejnych z nią sąsiadujących wysyła 1,5 tys. autobusów, tramwajów i trolejbusów. Wszystkie te pojazdy, należące do kilkudziesięciu operatorów, obsługują ok. 450 linii i zatrzymują się na ok. 7 tys. przystanków.