Tzw. Grupa Ładosia ratowała Żydów w latach 1941 - 1943.

"Bezprecedensowa decyzja o nieuznaniu osoby, która była jedną z tych, która uratowała życie największej liczby ludzi podczas Holokaustu tworzy paradoks: Ładoś został nazwany Sprawiedliwym przez swoich żydowskich kolegów podczas Holokaustu, ale tego tytułu odmówili mu Izraelczycy, niektórzy z nich urodzeni wiele lat po wojnie" - skomentował w środę decyzję Instytutu szef Biura Polityki Międzynarodowej w Kancelarii Prezydenta RP, Jakub Kumoch, który wcześniej pełnił funkcję m.in. ambasadora w Szwajcarii i od wielu lat przybliża działalność Grupy Ładosia.

Kumoch zwraca uwagę, że w piśmie Instytutu, kierowanym do honorowego konsula Polski w Zurychu Markusa Blechnera nie podano powodów odmowy przyznania tytułów polskim dyplomatom. Zaznaczono w nim za to, że Ładoś i Ryniewicz nieśli pomoc Żydom podczas Holokaustu, a Jad Waszem niezmiennie "pozytywnie ocenia" ich postawę.

Kierujący polskim poselstwem w Bernie podczas II wojny światowej Ładoś i skupiona wokół niego grupa (znana jako Grupa Ładosia lub grupa berneńska), w skład której wchodził również pracujący jako dyplomata Ryniewicz, fabrykowała paszporty Paragwaju i trzech innych państw Ameryki Łacińskiej - przypomina Kumoch.

W 2020 roku Instytut Pileckiego opublikował "Listę Ładosia" - spis nazwisk 3262 Żydów, którym wydano paszporty. Dokumenty na pewno uratowały życie 796 osobom z tej grupy, 957 nie przeżyło Holokaustu, los reszty nie jest na razie znany. Historycy podkreślają, że lista jest niepełna i szacują, że grupa berneńska mogła wydać paszporty dla 8-10 tys. osób.

Jak zaznacza Kumoch, jednemu z członków Grupy Ładosia, konsulowi Konstantemu Rokickiemu w 2019 roku przyznano tytuł Sprawiedliwego, ale jego rodzina odmówiła przyjęcia medalu na znak protestu przeciwko nieuwzględnieniu Ładosia.

Tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata jest przyznawany w imieniu państwa Izrael i narodu żydowskiego nie-Żydom, kórzy z narażeniem życia ratowali Żydów podczas Holokaustu - informuje Jad Waszem na swojej stronie internetowej. Do tej pory przyznano blisko 28 tys. takich tytułów, najwięcej, 7177 - Polakom.

PAP DODANE 07.05.2021

"Dokumenty pokazał mi mój znajomy"

Z dokumentami dotyczącymi aktywności polskich dyplomatów ratujących życie Żydom podczas II wojny światowej dzięki paszportom paragwajskim przyszedł do mnie w 2015 r. mój znajomy Abi Herz-Eiss. Opowiedział mi o dziadku swojej żony Rebe Chaimie Eissie, który współpracował z ambasadorem Ładosiem w akcji pomocy Żydom - mówi PAP konsul honorowy RP w Zurychu Markus Blechner. To m.in. dzięki niemu o polskich dyplomatach ratujących Żydów spod okupacji niemieckiej zrobiło się głośno.