7.10.2020 | Akatyst - Totus Tuus

 

Rozmowa w centrum miasta, w katowickiej Strefie Kultury, gdzie próbujemy się zatrzymać i z perspektywy popatrzeć na historię Teatru Franciszka. Zapraszamy do refleksji o modlitwie, misterium i teatrze chrześcijańskim.

  Em Anonim, czyli Mariusz Kozubek

Scenariusz i muzyka „Akatystu – Totus Tuus” zostały oparte na starożytnej modlitwie Akatystu, pochodzącej z V-VI  wieku. Jest to utwór o charakterze litanijnym, sławiący przymioty Najświętszej Maryi Panny. Przetłumaczony na łacinę w VIII wieku  stał się inspiracją pobożności maryjnej średniowiecznej Europy. Także większość polskich tekstów literackich poświęconych Matce Bożej powstało z inspiracji jego finezyjnej, bogatej treściowo poetyki. Jednak w przeciwieństwie do nich Akatyst jest prawie zupełnie pozbawiony „pobożnej interesowności”, będąc „lawiną pełnych zachwytu komplementów”. Tak więc próżno w nim szukać charakterystycznej dla znanych modlitw maryjnych mentalności wyrażanej w prośbach „Módl się za nami”, „Ratuj nas” lub „Uproś nam”. Jego wymiar ideowy prowadzi modlącego się po drodze bezinteresownej kontemplacji zachwytu nad Człowieczeństwem, któremu w osobie Maryi zostało przywrócone pełne Podobieństwo Boże. Film „Akatyst – Totus tuus” jest próbą udramatyzowania paraliturgicznego tekstu. Zawarty w nim  trop dramaturgiczny (poszczególne części utworu rozpoczynają się Antyfonami odnoszącymi się do biblijnych scen z życia Maryi) został potraktowany jako porządkujący narrację podział na filmowe sceny. Film powstał  w poetyce „impresyjnej opowieści” jako ciąg niespiesznych, „uruchomionych obrazów” Agnieszki Jasińskiej, w które nieomal dosłownie „weszli” młodzi aktorzy Teatru Franciszka. Dzieło prezentuje życiowy dorobek artystyczny Malarki, interpretując sensy zawarte w Jej realizacjach w całkiem nowy, zaskakujący sposób. Pozostaje on jednak w zgodzie z podstawową ideą Jej obrazów, w których – jak mówi sama Autorka – „odbiorca ma szansę zetknięcia się ze Światłem, w którym spotyka się pierwiastek ludzki z boskim”.

Integralną częścią projektu jest muzyka Piotra Solorza, absolwenta Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia reinterpretująca tradycyjną melodię Akatystu oraz wzbogacająca ją o nowe kompozycje i aranżacje.

Młodzi członkowie Teatru Franciszka, oprócz wyzwań aktorsko-wokalnych (przed którymi dotąd już często stawali na scenie), tym razem musieli się zmierzyć z zupełnie nowymi zadaniami. Ze względu na czas  pandemii kilkumiesięczna praca zespołu nad projektem odbywała się zdalnie (podczas warsztatów i prób odbywających się on-line). Materiały audiowizualne w zdecydowanej większości zostały nagrane przez wykonawców samodzielne, w zaciszu własnych pokoi, stając się bazą filmowo-muzycznego „kolażu”.

Film „Akatyst – Totus Tuus” w symboliczny sposób kończy pięcioletnią działalność Teatru Franciszka  (nastawionego dotychczas na produkcję autorskich spektakli musicalowych). Filmowy projekt jest cezurą wprowadzającą Zespół w nowy obszar funkcjonowania – od teraz jako Studium Teatru Franciszka (formę pedagogicznego kursu zorientowanego na Teatr Chrześcijański, którego owocem będą m.in. coroczne „Spektakle Dyplomowe” studentów trzeciego roku).

Dramaturgia, reżyseria i animacje: Em Anonim

Muzyka, aranżacje i nagrania: Piotr Solorz

Obrazy, projekty plastyczne i animacje: Agnieszka Jasińska

Opieka merytoryczna: ks. dr Robert Kaczmarek

Współpraca realizacyjna: Mirela Gontarz, Małgorzata Krzeszowska, ks. Andrzej Suchoń