Jeśli parafia nie żyje duchowym dynamizmem ewangelizacji, naraża się na ryzyko bycia strukturą skupiającą się na sobie i sklerotyczną, która proponuje doświadczenia pozbawione już ewangelicznego i misyjnego smaku - podkreślono.
Instrukcja dla parafii "Nawrócenie duszpasterskie wspólnoty parafialnej w służbie misji ewangelizacyjnej Kościoła", przygotowana przez Kongregację ds. Duchowieństwa, a zatwierdzona przez papieża Franciszka, została ogłoszona przez Watykan w poniedziałek 20 lipca.
Jest zaproszeniem skierowanym do wspólnot parafialnych, aby wyszły poza swoje struktury, by krzewić "komunię i współpracę, spotkanie i bliskość, miłosierdzie i troskę o głoszenie Ewangelii". Przypomina ideę papieża Franciszka, by w dzisiejszych czasach być kreatywnym i szukać nowych dróg głoszenia Ewangelii.
W instrukcji położony został nacisk na konieczność przeprowadzenia procesu odmłodzenia oblicza Kościoła oraz bezinteresowności. Parafia nie może stać się strukturą "sklerotyczną", skupioną na sobie - podkreślono. Zwraca się w niej uwagę na potrzebę dokonania przez wspólnoty chrześcijańskie wyboru misyjnego po to, aby wszystkie struktury kościelne stały się "odpowiednią drogą bardziej dla ewangelizowania współczesnego świata, niż do zachowania stanu rzeczy". To nawrócenie misyjne szczególnie dotyczy parafii.
Instrukcja przypomina przestrzeganie papieża Franciszka przed "zamknięciem się w strukturach dostarczających fałszywej ochrony i lękiem przed przepisami czyniącymi nieubłaganymi sędziami" z ludzi Kościoła. Kościół - głosi instrukcja - "trwając przy własnej tradycji, a równocześnie świadomy swojej powszechnej misji, jest zdolny wchodzić w związek z różnymi formami kultury, przez co ubogaca się zarówno on sam, jak i różne kultury".
Za jedno z zadań parafii uznano konieczność konfrontacji z "globalną i zbiorową wioską", jaką stworzyły zwiększona mobilność i kultura cyfrowa zmieniając język i zachowanie ludzi, zwłaszcza młodszych pokoleń. W tej nowej rzeczywistości, jak zauważono, związek parafii z danym terytorium jest coraz mniej zauważalny, a "relacje międzyludzkie są wystawione na ryzyko rozpadu w wirtualnym świecie". Zaakcentowano konieczność dostosowania posługi do potrzeb wiernych i historycznych przemian.
Przypomniane zostały słowa św. Jana Pawła II o tym, że "parafia musi zostać udoskonalona i zintegrowana w wielu innych formach, ale nadal pozostaje niezastąpionym organizmem o pierwszorzędnym znaczeniu w widzialnych strukturach Kościoła". Parafie, jak wskazała kongregacja, nie będąc już jak kiedyś głównym miejscem spotkań i życia społecznego, muszą szukać innych sposobów bliskości i unikać nadmiernej biurokracji. Jak dodano, jeśli parafia nie żyje duchowym dynamizmem ewangelizacji, "naraża się na ryzyko bycia strukturą skupiającą się na sobie i sklerotyczną, która proponuje doświadczenia pozbawione już ewangelicznego i misyjnego smaku".
Jak zaznacza się w instrukcji, zadaniem parafii jest docieranie do wszystkich bez wyjątku, ponieważ "biedni i wykluczeni muszą zawsze mieć uprzywilejowane miejsce w sercu Kościoła". Nie można "targować się, jeśli chodzi o życie sakramentalne i wywoływać wrażenia, że sprawowanie sakramentów - zwłaszcza Najświętszej Eucharystii - i innych posług mogłyby podlegać opłatom".
W punkcie "Ofiary składane za udzielanie sakramentów" podkreślono, że datki złożone za celebrację mszy świętej i inne sakramenty muszą być "działaniem dobrowolnym ze strony ofiarodawcy, a ich wysokość pozostawiona jest jego sumieniu i poczuciu odpowiedzialności kościelnej". "Nie jest to cena do zapłaty czy wymagana taryfa, jakby to był rodzaj podatku sakramentalnego" - wyjaśniła kongregacja. Zaznaczyła, że "od ofiar mszalnych należy bezwzględnie usuwać wszelkie pozory transakcji lub handlu, biorąc to pod uwagę, że usilnie zaleca się kapłanom, ażeby także nie otrzymawszy ofiary odprawiali mszę świętą w intencji wiernych, zwłaszcza ubogich".
Pojęcie "nawrócenia duszpasterskiego" towarzyszy papieżowi Franciszkowi od początku jego pontyfikatu. Przy tym trzeba zaznaczyć, że nie jest ono wskazaniem jedynie dla duchownych, ale jest zadaniem dla całej wspólnoty Kościoła.