Skąd w Kościele wziął się Dzień Zaduszny?

Liturgia dnia zadusznego przypomina nam o potrzebie modlitwy za tych zmarłych, którzy jeszcze nie osiągnęli nieba, ale doskonalą się w miłości w czyśćcu. Skąd w katolicyzmie wzięła się nauka o czyśćcu i czym właściwie czyściec jest?

Dogmat o istnieniu czyśćca Kościół ogłosił na Soborze w Lyonie w 1274 r., a potwierdził i wyjaśnił na Soborze Trydenckim (1545-1563) w osobnym dekrecie. Nie jest to jednak nauka wydumana z powietrza. Przesłanki o istnieniu czyśćca znajdujemy już w Piśmie Świętym (np. w Księgach Machabejskich, gdzie występuje modlitwa za zmarłych) oraz w sięgającej II wieku tradycji Kościoła, czyli praktyce życia pierwszych chrześcijan, którzy modlili się za tych, którzy odeszli, ale jeszcze nie było pewności czy osiągnęli niebo. Duży wkład w rozwój nauki o czyśćcu wniósł św. Augustyn.

Modlimy się właśnie za tych zmarłych, którzy za życia nie dość wydoskonalili się w miłości i po śmierci potrzebują oczyszczenia. Czyściec jest nazywany przedsionkiem nieba, ponieważ droga z czyśćca jest możliwa tylko w tym kierunku.

Potrzeba szczególnej modlitwy dotyczy zwłaszcza tych, którzy po śmierci potrzebują oczyszczenia w miłości, czyli czyśćca nazywanego "przedsionkiem nieba". To miejsce, w które według nauki Kościoła trafiają osoby, które zmarły w grzechach powszednich i nie odbyły jeszcze na ziemi całej doczesnej kary za grzechy.

W związku z okresem modlitw za zmarłych można uzyskać dla nich odpusty. Należy nawiedzić pobożnie cmentarz w dniach 1-8 listopada i modlić się za dusze zmarłych, przy zachowaniu stałych warunków odpustu: stanu łaski uświęcającej, przyjętej w tym samym dniu Komunii św., wolności od przywiązania do grzechu (nawet lekkiego) i modlitwy w intencjach Ojca Świętego (np. "Ojcze nasz" i "Zdrowaś Mario").

W samym dniu 2 listopada - przy zachowaniu tych samych warunków - również można uzyskać odpust za zmarłych związany z nawiedzeniem kościoła lub publicznej kaplicy i odmówieniem w nich modlitwy "Ojcze nasz" i "Wierzę w Boga".