Nowi kardynałowie: ekologiczni i misyjni

Dziennikarka podkreśla, że aż ośmiu spośród nominatów jest zakonnikami (w tym trzej to jezuici), co „nie zdarzyło się nigdy wcześniej”. Ponadto czterech jest lub było zaangażowanych w dialog międzyreligijny (obecny i były przewodniczący Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego oraz arcybiskupi Rabatu i Dżakarty). Nominacje te po papieskich podróżach do Zjednoczonych Emiratów Arabskich i Maroka „podkreślają perspektywę wskazaną w dokumencie o braterstwie międzyludzkim”, jaką Franciszek podpisał w Abu Zabi z wielkim imamem kairskiego uniwersytetu Al-Azhar.

Falasca zwraca uwagę, że dwaj biskupi diecezjalni z Europy włączeni do kolegium kardynalskiego mają za sobą doświadczenia misyjne. Arcybiskup Luksemburga pracował przez wiele lat w Japonii, a arcybiskup Bolonii związany jest ze Wspólnotą św. Idziego (Sant’Egidio), która zajmuje się osobami zepchniętymi na margines.

Za niespodziankę włoska dziennikarka uznaje nominację kardynalską dla o. Michaela Czerny’ego, podsekretarza Sekcji ds. Migrantów w Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju Człowieka, który nie jest nawet biskupem. Odgrywać on będzie kluczową rolę podczas październikowego zgromadzenia synodalnego nt. Amazonii jako jego sekretarz specjalny.

„Profil nowych kardynałów” zdaniem komentatorki dziennika włoskich biskupów podkreśla „ducha misyjnego gotowego do utożsamienia się z ubogimi” w postawie braterstwa.

***

Purpura dla dialogu i misji (Andrea Tornielli), znak Kościoła otwartego i dialogującego, umocnienie „bergogliańskiej” tożsamości Kolegium Kardynalskiego (La Croix), ludzie do których Papież Franciszek może mieć zaufanie (abp Hollerich) – tak komentowany jest wybór nowych kardynałów - pisze Radio Watykańskie i dodaje, że przypomina się, że po najbliższym konsystorzu kardynałowie mianowani przez Papieża Franciszka będą stanowili 52 proc. purpuratów uprawnionych do udziału w konklawe.

Nominacją najbardziej zdumiewającą czy innowacyjną jak twierdzi Andrea Tornielli jest purpura dla ks. Michaela Czernego. Jest to bowiem nominacja kurialna, lecz ten kanadyjski jezuita nie jest prefektem czy sekretarzem, lecz jedynie podsekretarzem watykańskiej Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju. Do jego kompetencji należą sprawy migrantów i uchodźców. Urodził się w Brnie na Morawach w 1946 r., lecz jako dziecko podzielił los wielu rodzin, które w ramach wysiedlenia Niemców musiały wówczas opuścić Czechosłowację. Jako jezuita ks. Czerny zawsze zajmował się sprawiedliwością społeczną. Będzie też odgrywał kluczową rolę na przyszłym Synodzie Biskupów o Amazonii. Sam znajduje się teraz w Brazylii, gdzie odbywa szereg spotkań przedsynodalnych, zarówno z biskupami, jak i tamtejszym ruchami ludowymi.

“Dziękuję bardzo Bogu i Papieżowi Franciszkowi za tę nową misję i służbę. Jest to wielki zaszczyt – powiedział Radiu Watykańskiemu ks. Czerny. – Znajduję się w szkole leśnej Ruchu Bez Ziemi. Uczestniczę w spotkaniu z przedstawicielami ruchów ludowych Ameryki Łacińskiej, aby przygotować ich wkład w Synod Biskupów o Amazonii. Dziękuję Bogu za Jego Opatrzność i nieskończone miłosierdzie. Liczę na modlitwę wszystkich.”

Innym jezuitą, którego Papież postanowił włączyć do Kolegium Kardynalskiego jest abp Jean-Calude Hollerich. Stoi on na czele niewielkiej archidiecezji Luksemburga. Zasłynął jednak jako przewodniczący Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej COMECE. Zabiega o otwarcie Europy na migrantów, opowiada się umocnieniem Unii, otwarcie piętnuje nacjonalizmy i populizmy na Starym Kontynencie. Zapytany, czy postawa ta zadecydowała o papieskiej nominacji, abp Hollerich odpowiedział, że tego wiedzieć nie może. Wie natomiast, że Papież Franciszek wysoko ceni Unię Europejską.

“Wiem, że Papież jest pełen uznania dla Unii Europejskiej jako czynnika pokoju i stabilizacji w świecie. Dlatego trzeba zrobić wszystko, aby Unia Europejska odniosła sukces. Nie oznacza to, że nie istnieją kwestie polityczne, co do których istnieją rozbieżności między Unią i Kościołem – powiedział Radiu Watykańskiemu abp Hollerich. – Myślę też w tym momencie o moim zaangażowaniu na rzecz migrantów i uchodźców jako przewodniczącego COMECE. Wraz z kard. Krajewskim byłem na Lesbos. Było to dla mnie bardzo ważne doświadczenie. W moich modlitwach często widzę oblicza tak wielu uchodźców, których mogłem tam spotkać i których musiał pozostawić w ich biedzie. Jestem bardzo szczęśliwy, że państwo luksemburskie pozwoliło nam przyjąć dwie rodziny z Lesbos, które będą na utrzymaniu Kościoła, a nie państwa, i że będziemy mogli się dzielić z tymi dwiema rodzinami uchodźców. Myślę, że Papież wybiera na kardynałów przede wszystkim osoby, do których może mieć zaufanie, i w których sercach rozbrzmiewa jego ewangeliczne przesłanie.”

Ważną nominacją watykańską jest natomiast purpura dla bp. Miguela Angela Ayuso Guixot, przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego. Jego zdaniem w ten sposób Franciszek chce wskazać na znaczenie dialogu i przesłania o światowym braterstwie.

“Musimy być wdzięczni Papieżowi Franciszkowi, bo on chce, aby jego przesłanie dotarło do serca ludzkości, do serca człowieka – mówi Radiu Watykańskiemu bp Anyuso Guixot. – Jest to przesłanie o godności człowieka i o świecie, który może żyć w duchu Deklaracji z Abu Zabi. Świecie nowym, w którym panuje braterstwo, pokój i zgodne współistnienie.”

Świadectwem znaczenia dialogu międzyreligijnego są też dwie inne nominacje kardynalskie: abp. Cristóbala Lópeza Romero z Rabatu, którego Franciszek mógł docenić podczas swej niedawnej wizyty w Maroku, oraz 82-letniego abp. Michaela Fitzgeralda, byłego przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego, współtwórcy światowych modlitw o pokój w Asyżu.

Dla Kościoła w Afryce ważną nominacją jest natomiast purpura dla arcybiskupa stolicy Demokratycznej Republiki Konga. Abp Fridolin Ambongo Besungu odgrywa kluczową rolę w przemianach społeczno-politycznych, jakie zachodzą w tym kraju. To on doprowadził do Porozumień Sylwestrowych, które umożliwiły zmianę władzy.

“Dla mnie jest to wyraz uznania Ojca Świętego dla tego, co zrobiliśmy dla kraju w ciągu minionych kilku lat jako Kościół, który stoi po stronie cierpiących – powiedział Radiu Watykańskiemu abp Ambongo. – Papież chce w ten sposób zwrócić na to uwagę, wesprzeć nas, a zarazem zachęcić, byśmy nadal byli blisko ludzi i jako Kościół przemawiali w imieniu tych, którzy nie mają głosu.”