Piekło, to drugi człowiek

Jakiś czas temu Portugalia, teraz Irlandia. Kraje niegdyś wyraźnie katolickie i w sferze wartości odwołujące się do konserwatywnego rozumienia wartości, dziś od tego odchodzą, liberalizując swe prawo – zwłaszcza w kwestii aborcji. Państwa te – zresztą nie tylko one, mówimy tu bowiem o szerokim trendzie – wpisują się w globalną politykę, której rozszyfrowanie wcale nie jest trudne. Nie tak dawno, w ramach zebrania Światowej Organizacji Zdrowia, przedstawiciel Stolicy Apostolskiej sprzeciwił się oenzetowskiej polityce aborcyjnej i przewrotnemu prezentowaniu aborcji jako elementu zdrowia reprodukcyjnego. Sprzeciw ten był ze wszech miar zrozumiały. Jak podały w uzasadnieniu źródła Stolicy Apostolskiej, nie można popierać żadnych form legislacyjnych uznających prawnie aborcję, w tym również próby promowania przez ONZ lub jej agencje narodowych praw, pozwalających odebrać życie nienarodzonemu dziecku. Stały Obserwator Stolicy Apostolskiej przy ONZ w Genewie podkreślił, że Watykan nie uznaje usług aborcyjnych za jeden z aspektów zdrowia reprodukcyjnego. Ponadto nie może zaakceptować sprzecznego wewnętrznie stwierdzenia, że promocja tzw. bezpiecznej aborcji to obrona praw człowieka w stosunku do kobiet i dziewcząt, kiedy w istocie odbiera się nienarodzonemu dziecku jego najbardziej podstawowe prawo, jakim jest prawo do życia. Te rażące niekonsekwencje w myśleniu oenzetowskich oficjeli nie wynikają jednak wprost z samego faktu zakwestionowania człowieczeństwa embrionu ludzkiego we wczesnej fazie jego rozwoju. Owszem, takie argumenty padały niegdyś z ust zwolenników aborcji. Dziś jednak, w oparciu o współczesny stan wiedzy, trudno odmówić człowiekowi prawa do bycia człowiekiem od samego początku, ustalając inny niż poczęcie moment inicjujący jego człowieczeństwo. Zresztą, w skrajnych przypadkach, zwolennicy aborcji walczą nawet o prawo do jej wykonywania w czasie, gdy dziecko, przy odpowiedniej pomocy medycznej, mogłoby już przeżyć poza organizmem matki – a więc w ostatnim trymestrze ciąży. Racją nie jest tutaj dyskusja nad początkiem życia, ale absolutyzacja innej wartości, która dochodzi wówczas do głosu z całą mocą: wolności.

Wielki zwolennik wolności absolutnej, czołowy przedstawiciel ateistycznego egzystencjalizmu, Jean Paul Sartre, pisał swego czasu: „Piekło to drugi człowiek”. To nie tylko smutna, ale w swojej istocie bardzo prorocza konstatacja. Tak bowiem nieuchronnie być musi: Gdy tylko wolność stanie się wartością absolutną, gdy wyrwie się ją spośród tych wartości, którym powinna służyć (zwłaszcza wartości życia) i postawi ponad nimi, nieuchronnie obróci się ona przeciw człowiekowi. Nie łudźmy się. Wolnościowe postulaty, które artykułują aborcjoniści (prawo do decydowania o sobie, do własnego brzucha, itd.) nie są bynajmniej podyktowane troską o drugiego człowieka, ale troską o komfort własnego „ja”. Bliźni jest w tym zazwyczaj przeszkodą i zawadą, a ostatecznie staje się wrogiem. Zawołanie Sartre’a jawi się jako ponure przesłanie, które prześwituje gdzieś w tle pozornie prokobiecych deklaracji. Rzeczywistości nie da się jednak zasłonić pustymi, choć atrakcyjnie brzmiącymi hasłami. Uznając drugiego – zwłaszcza tego najmniejszego – za piekło, sami w pułapkę piekła wpadamy. Dla niektórych trwa ono już za życia, dla innych – zacznie się po śmierci.