Drzewo wiadomości, czyli o władzy

Tymczasem wystarczy, że terroryści potracą samochodem kilka osób, a zaraz robi się z tego czołówki i wałkuje całymi dniami” - nakręcał się coraz bardziej. „To jest coś więcej niż fałszowanie obrazu rzeczywistości. Jakim prawem jacyś redaktorzy i wydawcy decydują, co ma być dla mnie interesujące, a co nie?” - pytał podniesionym głosem.

Aby go nieco uspokoić przypomniałem, że już jakiś czas temu poświęciłem tej sprawie felieton. Zacząłem coś mówić o decydującej dzisiaj roli oglądalności, słuchalności, klikalności i jej wpływie na przekaz medialny. „Ale mnie chodzi o coś o wiele bardziej podstawowego” - wpadł mi w słowo, machając ze zniecierpliwieniem rękami. „Oni decydują, co ma być dla ludzi takich jak ja, ważne, a co nie. Czym się mają zajmować, o czym myśleć i rozmawiać, a co powinni sobie odpuścić”. Ostrożnie pokiwałem ze zrozumieniem głową, ale to go tylko zachęciło do kolejnych wynurzeń. „Powiem coś księdzu. Moim zdaniem, to media sięgnęły w całkiem nowy sposób po władzę. Chcą decydować o tym, co jest dobre, a co złe. Nawet więcej. Przypisują sobie prawo decydowania, co jest dobrem, a co jest złem. A my, odbiorcy, łykamy to bezrefleksyjnie i nawet nie zauważamy, jak nam się zmieniają najważniejsze punkty odniesienia”.

Gdy on jeszcze perorował, mnie przypomniało się ukłucie, jakie gdzieś mózgu odczułem, gdy niedawno jedna z telewizji pokazywała faceta niszczącego na ulicy wszystko, co popadnie. Zachowywał się przy tym w dość dziwaczny sposób. Całe wydarzenie zaprezentowane zostało na ekranie w konwencji żartu, jako coś, co powinno wywoływać nie oburzenie i potępienie, ale co najwyżej pobłażliwy uśmiech. Przekaz był oczywisty: nieważne, że ktoś dopuścił się zła - ważne, że można się pośmiać. To było bagatelizowanie zła. Znieczulanie. Zaburzanie, odwracanie ocen i wartości.

Potem pomyślałem o drzewie. O jednym z najważniejszych drzew w dziejach ludzkości i świata. Pomyślałem o drzewie wiadomości. Tak przecież kiedyś nazywane było rosnące w raju drzewo, które dziś określane jest jako drzewo poznania dobra i zła. To właśnie z tego drzewa, wbrew Bożemu zakazowi, pierwsi ludzie zerwali owoc i próbowali go skonsumować. Wcale nie po to, aby dowiedzieć się, co jest dobre, a co złe. Podpuszczeni przez szatana zapragnęli decydować. Nie tylko o tym, które ludzkie działanie jest dobre, a które złe. Chcieli po swojemu ustalać, co jest dobrem, a co złem.

Jak widać, Adam i Ewa mają pod tym względem nieustannych kontynuatorów. Niektórzy z nich dziś dysponują naprawdę potężnym narzędziem w postaci mediów. I żeby było jasne:  nie narzędzie jest winne, tylko ci, którzy go do stawiania wszystkiego na głowie używają.