Szkocki ekonomista Angus Deaton został tegorocznym laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych - ogłosiła w poniedziałek w Sztokholmie Królewska Szwedzka Akademia Nauk. Wyróżniono go za "analizę konsumpcji, ubóstwa i dobrobytu".
"By opracować politykę promującą dobrobyt i redukującą ubóstwo, musimy najpierw zrozumieć indywidualne wybory konsumpcyjne" - wskazano w uzasadnieniu, podkreślając, że Deaton bardziej niż ktokolwiek inny przyczynił się do tego zrozumienia.
Deaton zajmuje się m.in. ekonomią zdrowia, ekonomią rozwoju i ekonomią dobrobytu. Urodził się w 1945 roku w Edynburgu. Ma podwójne obywatelstwo - brytyjskie i amerykańskie. Wykłada ekonomię i sprawy międzynarodowe na prestiżowym Uniwersytecie Princeton w USA.
W uzasadnieniu nagrody zwrócono uwagę, że Deaton koncentruje się w swej pracy na trzech kluczowych kwestiach: jak konsumenci dzielą swe wydatki między różne dobra, ile z dochodu społeczeństwa jest wydawane, a ile oszczędzane oraz w jaki sposób najlepiej mierzyć i analizować dobrobyt i ubóstwo.
Zaakcentowano, że praca Deatona ma wielkie znaczenie dla opracowywania polityki, pomagając np. określić, które grupy społeczne zostaną najbardziej dotknięte podwyżką podatku VAT na żywność.
Torsten Presson z komitetu przyznającego ekonomiczne Noble podkreślił, że tegoroczny laureat pomógł badaczom zrozumieć indywidualne wybory konsumenckie i ich znaczenie dla gospodarki. Wskazał, że praca Deatona ma "ogromny wpływ" na społeczność akademicką, zmieniając różne gałęzie ekonomii - mikroekonomię, makroekonomię i ekonomię rozwoju. Zwrócił też uwagę na aspekty praktyczne, podając jako przykład, że pod wpływem Deatona rząd Indii zmodyfikował metodologię mierzenia ubóstwa.
Występując na telefonicznej konferencji prasowej już jako laureat tegorocznego ekonomicznego Nobla Deaton powiedział o sobie, że jest "kimś, kto interesuje się biednymi tego świata, tym, jak ludzie się zachowują i co zapewnia im dobre życie". Jego zdaniem skala skrajnego ubóstwa na świecie będzie maleć, ale zastrzegł, że nie jest w tej kwestii "hura optymistą". Zwrócił uwagę m.in. na "ogromne problemy zdrowotne dorosłych i dzieci w Indiach", wskazując, że choć kraj ten poczynił znaczne postępy, połowa dzieci wciąż jest tam niedożywiona.
Deaton powiedział dziennikarzom, że jest zachwycony otrzymaniem ekonomicznego Nobla. Jednocześnie z satysfakcją odnotował, że postanowiono nagrodzić "pracę, zajmującą się biednymi tego świata".
Agencja Associated Press zwraca uwagę, że Deaton nie unika kontrowersyjnych kwestii w Stanach Zjednoczonych. Dwa razy do roku pisze komentarz do problemów amerykańskich dla brytyjskiego Królewskiego Towarzystwa Ekonomicznego; krytycznie ocenił podejmowanie przez Republikanów próby obalenia przeforsowanych przez administrację Baracka Obamy ustaw o opiece zdrowotnej, wskazywał, że ustrój polityczny USA nie jest w stanie zdziałać wiele w kwestii pogłębiającej się przepaści między bogatymi a resztą społeczeństwa.
Oficjalna nazwa ekonomicznego Nobla to Nagroda Banku Szwecji im. Alfreda Nobla. W przeciwieństwie do nagród w innych dziedzinach tego wyróżnienia nie ustanowił Alfred Nobel - jej fundatorem jest od 1968 roku Bank Szwecji. Wysokość nagrody wyniosła w tym roku 8 mln koron szwedzkich (ponad 860 tys. euro).