Maria walczy z rakiem

Narodowe Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) otrzymało nowe, dziesięcioletnie, pozwolenie Państwowej Agencji Atomistyki na dalszą eksploatację badawczego reaktora jądrowego „Maria”.

To potwierdzenie, że prace wykonywane w podwarszawskim Świerku są prowadzone nie tylko zgodnie z międzynarodowymi normami jakości, najwyższymi standardami bezpieczeństwa i ochrony radiologicznej.

- Od roku 2009, dzięki uczestniczeniu w programie Global Threat Reduction Initiative, wymieniliśmy kluczowe elementy naszego reaktora. Po całym procesie przygotowań, niezbędnych modernizacji i testów dziś z powodzeniem pracujemy na paliwie niskowzbogaconym, tzn. o zawartości izotopu uranu 235 mniejszej niż 20 proc. Choć była to skomplikowana operacja, to nie tylko udało się nam zachować dotychczasowe parametry eksploatacyjne, ale zwiększyliśmy wydajność pracy do 4800 godzin rocznie. Daje nam to dużo większe możliwości prowadzenia badań czy produkcji radioizotopów - mówi mgr inż. Grzegorz Krzysztoszek, dyrektor Departamentu Energii Jądrowej NCBJ.

  Tomasz Gołąb /Foto Gość Choć radioizotopy w reaktorze „Maria” produkowane są od wielu lat, dopiero w 2010 roku nastąpił istotny przełom: rozpoczęto napromienianie tarcz uranowych, z których pod wpływem bombardowania neutronami powstaje molibden-99 będący prekursorem technetu-99, wykorzystywanego w 80 proc. wszystkich procedur w terapii onkologicznej.

Polski reaktor jest jednym z kilku takich obiektów na świecie. Tylko przez jeden tydzień jego pracy mogą powstać leki dla 100 tys. pacjentów szpitali onkologicznych. W ubiegłym roku NCBJ osiągnął poziom 18 proc. światowych dostaw technetu-99. Naukowcy pracują nad zwiększeniem możliwości produkcyjnych i rozszerzeniem oferty.

Reaktor „Maria”, największy w historii i obecnie jedyny polski badawczy reaktor jądrowy (dziś o mocy 30 MW), rozpoczął pracę 17 grudnia 1974 roku.

Pierwotnie reaktor „Maria” miał uzupełniać możliwości badawcze reaktora „EWA” (wyłączonego z eksploatacji w 1995 roku), ale szybko stał się zapleczem naukowo-technicznym dla rozpoczętej budowy elektrowni jądrowej Żarnowiec. Wkrótce znalazł też szersze zastosowania.

Reaktor jądrowy - Andrzej Strupczewski
Mediateka NCBJ