Cudowny znak


W przypadku św. Pawła jeden znak okazał się najskuteczniejszy. Dziś jest on zestawiany z symbolami judaizmu i islamu: sześcioramienną gwiazdą i półksiężycem z gwiazdą. Porównanie genezy tych znaków odsłania jednak istotną różnicę. Gwiazda Dawida stała się najpierw godłem syjonizmu, a następnie państwa Izrael. Natomiast właściwym religijnym znakiem judaizmu jest siedmioramienny świecznik, czyli menora. Półksiężyc dopiero od XIX wieku zaczął się powszechnie kojarzyć z symbolem islamu, rangę zaś właściwego symbolu tej religii ma szahada, czyli zapis w języku arabskim wyznania wiary w Allaha. Inaczej jest z krzyżem. Ten sam znak od początku przypomina o najważniejszym dla chrześcijaństwa wydarzeniu.

Przyjęcie krzyża jako podstawowego znaku tłumaczy się czasem pozytywnym znaczeniem tego symbolu – bardzo rozpowszechnionego w starożytności. Motyw skrzyżowania dwóch linii dzięki prostocie był często wykorzystywany. Krzyż umieszczano na tle koła jako znak słońca lub czterech stron świata u starożytnych ludów Mezopotamii, Indii oraz Europy. Na starożytnych pieczęciach i amuletach miał przynosić zdrowie oraz chronić przed niebezpieczeństwami. W Nowym Testamencie nie ma jednak śladów takiego łagodzenia jego negatywnej wymowy – ma on zawsze znaczenie wyobrażanej konkretnie egzekucji. Chrześcijanie przedstawiali śmierć Chrystusa za pomocą znaku wskazującego na narzędzie egzekucji uznawanej przez wielu współczesnych za hańbiącą.

Dzisiejsze czytanie potwierdza jednoznaczną wymowę krzyża i świadczy o trudnościach w uznaniu znaczenia śmierci Jezusa. Przyjęcie przez Niego tak okrutnej śmierci wywoływało zgorszenie i spotykało się z lekceważeniem wśród niechrześcijan. Dla ludzi kultury greckiej i żydowskiej przybijanie skazańców do krzyża uchodziło za najokrutniejszy rodzaj egzekucji. Natomiast dla wyznawców Chrystusa wielkim wyzwaniem było rozpoznanie roli Jego śmierci w Bożym planie zbawienia oraz uznanie jej znaczenia dla osobistego życia. Pomimo tych oporów w centrum swojej działalności św. Paweł umieścił prawdę o krzyżu Pana. To ona nadała moc i skuteczność słowom i czynom apostoła.