Tęcza – broń Boga


„Łuk mój kładę na obłoki” – czytamy. Czy naprawdę? To kłopot tłumacza, który musi wybrać jedno ze znaczeń, choć w oryginale jest ich wiele. „Qaszti” – brzmi tekst hebrajski. Przyrostek „ti” znaczy „mój”, a rdzeń „qszt” znaczy zarówno „łuk”, w sensie broni, jak też „tęcza”.

To zjawisko atmosferyczne inspirowało tak bardzo, że trudno wskazać jakąś kulturę z przeszłości, w której by go brakowało. Jest ona symbolem łączności nieba, jako sfery nadprzyrodzonej, z ziemią. Ale bywa też symbolem nieprzekraczalnej ludzkimi siłami granicy między tymi sferami. I właśnie ten ostatni element odzywa się najmocniej w biblijnym tekście. Oto dopiero co Pan Bóg okazał swą moc surowego sędziego i ukarał grzeszną ludzkość karą potopu. Teraz przychodzi nowe, jak po burzy przychodzi spokój, a na niebie można oglądać tęczę.

Bóg sędzia zawiera przymierze nie tylko z człowiekiem, a więc z Noem i jego rodziną, ale też z ocalałym stworzeniem. To wyjątkowe przymierze, bo Pan Bóg nie nakłada na ludzi żadnych zobowiązań. Inaczej będzie w przypadku przymierzy z narodem wybranym – Izraelici będą wówczas wezwani do wierności Bogu. Tutaj Bóg, surowy sędzia, nakłada zobowiązania tylko na siebie, obiecując opiekę nad stworzeniem. Ale czy tylko? Szerszy kontekst biblijnej opowieści pokazuje, że Pan Bóg zostawił szereg zobowiązań dla ludzi. Nazywa się je, od imienia Noego, przymierzem noachickim. Ono bazuje na czymś, co w tamtym czasie było fundamentem prawa naturalnego. Żydowscy rabini zebrali je w siedem przepisów. Sześć to zakazy: bałwochwalstwa, bluźnierstwa, kazirodztwa, rabunku, morderstwa i spożywania krwi lub ciał okaleczonych, ale jeszcze żywych zwierząt. Siódma zasada nakazywała szacunek dla prawa i porządku społecznego.

Qeszet, łuk/tęcza, jest znakiem pokoju i harmonii, ale jest też przypomnieniem, że Pan Bóg ma w swym ręku oręż, który będzie narzędziem kary dla tych, którzy po czasach Noego będą łamać naturalny porządek w świecie po potopie.