Czy zajęcie Krakowa przez Armię Czerwoną było wyzwoleniem czy zniewoleniem? Na to pytanie odpowiada wystawa w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa.
Czy zajęcie Krakowa było wyzwoleniem?
„Straszna zmora hitlerowska pierzchła. Odetchnęliśmy. Doczekaliśmy się wreszcie wyzwolenia od barbarzyńskich zbirów i bandytów. Koniec okupacji niemieckiej. W podświadomości jednak zjawiało się pytanie, czy też przypadkiem nie przechodzimy pod nową okupację, tym razem sowiecką? Przyszłość pokaże” - zanotował w swym dzienniku dr Jan Jakóbiec, profesor gimnazjalny, działacz Stronnictwa Ludowego, Okręgowy Delegat Rządu RP w Londynie na Województwo Krakowskie.
- Miałem wówczas 16 lat. Żołnierzy sowieckich zobaczyłem po raz pierwszy w Bronowicach, gdzie mieszkałem. Nie patrzyliśmy na nich jak na wrogów. Ludzie byli szczęśliwi, że skończyła się okupacja niemiecka - wspominał w trakcie otwarcia wystawy Jan Jasicki z Krakowa.
Krakowianie mieli nadzieję na lepsze jutro. Otwarto szkoły, uniwersytet, zorganizowano od razu konkurs szopek krakowskich. Na wystawie pokazano m. in. zdjęcia i firmy z tych wydarzeń, a także z manifestacyjnego poparcia Stanisława Mikołajczyka w trakcie wizyty w Krakowie w czerwcu 1945 r. oraz uroczystości żałobne w dniu 1 listopada 1945 r. po śmierci przywódcy chłopów polskich, trzykrotnego premiera Wincentego Witosa.
Sowieckie władze bezpieczeństwa i ich polscy współpracownicy rozpoczęły równocześnie areszty żołnierzy AK.
- Zatrzymali mnie na ulicy i powiedzieli, że jestem folksdojczem. Gdy zaprzeczyłem, zawieźli mnie do wyjaśnienia do więzienia przy ul. Montelupich. Potem wsadzono mnie wraz z innymi akowcami do pociągu i powieziono w głąb Związku Sowieckiego - mówił na filmie wyświetlanym w trakcie wystawy, zmarły w grudniu 2012 r. płk. Leonard Wyjadłowski, żołnierz AK, więzień sowieckich łagrów.
Na wystawie pokazano m. in. przedmioty codziennego użytki, unikatowe pamiątki przywiezione z sowieckiego zesłania przez żołnierzy AK aresztowanych w Krakowie.
Wystawę można oglądać do 30 sierpnia.
- Przez cały czas jej trwania, na profilu Muzeum Historycznego Miasta Krakowa Muzeofan w internetowytm serwisie You Tube: https://www.youtube.com/user/Muzeofan, będą umieszczane kolejne filmy poszerzające wątki zaprezentowane na ekspozycji m. in. komentarze ekspertów: dr. Dawida Golika z IPN i dr. Moniki Maszewskiej-Łupiniak - poinformował G. Jeżowski.