Słudzy Boży Kościoła katowickiego

raf /Archidiecezja Katowicka

publikacja 02.11.2016 13:15

Większość z nich zginęła śmiercią męczeńską. Jednych zagazowano, innych wręcz zadeptano na śmierć. Oto historie 18 wyjątkowych świadków Chrystusa. Kolejność alfabetyczna.

1. Czcigodny Sługa Boży ks. Franciszek Blachnicki (24.03.1921 – 27.02.1987)

Urodził się 24 marca 1921 roku w Rybniku. Po maturze uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 roku. Dostał się do niewoli. Udało mu się jednak zbiec. Rozpoczął działalność konspiracyjną. Aresztowano go 27 kwietnia 1940 roku, a następnie wywieziono do obozu koncentracyjnego Auschwitz. We wrześniu 1941 roku przewieziony został do więzienia śledczego w Zabrzu, potem w Katowicach.

30 marca 1942 zapadł wyrok skazujący go na karę śmierci. 14 sierpnia 1942 został ułaskawiony, a karę śmierci zamieniono mu na dziesięć lat ciężkiego więzienia.
Po zakończeniu II wojny światowej, 20 lipca 1945 wrócił do Tarnowskich Gór i 6 czerwca wstąpił do Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie. 25 czerwca 1950 otrzymał święcenia kapłańskie.

W 1957 roku zorganizował i prowadził społeczną inicjatywę przeciwalkoholową pod nazwą Krucjata Wstrzemięźliwości. W marcu 1961 został aresztowany i skazany na trzynaście miesięcy więzienia z zawieszeniem na trzy lata.

Od 1963 roku zaczął działać tzw. ruch oazowy, z którego, z czasem rozwinął się Ruch Światło-Życie. Od 1982 roku mieszkał w ośrodku polskim Marianum w Carlsbergu w Republice Federalnej Niemiec.

Zmarł nagle w Carlsbergu 27 lutego 1987 roku. Proces beatyfikacyjny Czcigodnego Sługi Bożego ks. Franciszka Blachnickiego ruszył 9 grudnia 1995 roku. 1 kwietnia 2000 roku jego doczesne szczątki zostały przeniesione do Krościenka i złożone w dolnej kaplicy kościoła Dobrego Pasterza.

2. Sługa Boży ks. Karol Golda SDB (23.12.1914 – 14.05.1942)

Urodził się 23 grudnia 1914 roku w Tychach. Mając zaledwie 16 lat wstąpił do nowicjatu Zgromadzenia Salezjańskiego w Czerwińsku. W 1935 roku został wysłany na studia teologiczne do Rzymu. Tam też 18 grudnia 1938 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Wrócił do kraju w lipcu 1939 roku. 31 grudnia 1941 roku został aresztowany i osadzony w Auschwitz. Powodem aresztowania był fakt wyspowiadania jednego z żołnierzy niemieckich. Został zamordowany 14 maja 1942 roku.

3. Sługa Boży ks. Franciszek Harazim SDB (22.08.1885 – 27.06.1941)

Urodził się 22 sierpnia 1885 roku w Osinach k/Żor. W 1905 roku wstąpił do nowicjatu Zgromadzenia Salezjańskiego w Daszawie. Studia teologiczne odbywał w Foglizzo Canavese. Po ich ukończeniu otrzymał święcenia kapłańskie 29 maja 1915 roku w Ivrei. Wrócił do Polski. Został profesorem i radcą Instytutu Teologicznego w Krakowie.  Gestapo aresztowało go 23 maja 1941 roku. Po krótkim pobycie w więzieniu Montelupich w Krakowie, wraz z innymi współbraćmi, został przewieziony do obozu koncentracyjnego w Auschwitz. Nazajutrz, 27 czerwca 1941 roku, został w bestialski sposób zamordowany.

4. Sługa Boży Kard. August Hlond (05.07.1981 – 22.10.1948)

Urodził się 5 lipca 1881 roku na pograniczu Brzęczkowic i Mysłowic. W 1897 roku złożył śluby zakonne w zgromadzeniu księży salezjanów. Święcenia kapłańskie przyjął w 1905 roku. W dniu 7 listopada 1922 roku otrzymał nominację na administratora apostolskiego dla Górnego Śląska. Został pierwszym biskupem diecezji katowickiej (nominacja 14 grudnia 1925). Kilka miesięcy później, 24 czerwca 1926 otrzymał nominację na arcybiskupa gnieźnieńskiego i poznańskiego – prymasa Polski, a 20 czerwca 1927 został kreowany kardynałem. Podczas II wojny światowej przebywał poza granicami Polski, m.in.  w Rumunii, we Włoszech i Francji. Działał na rzecz sprawy polskiej poprzez przemówienia w radiu, udzielając wywiadów w prasie oraz wykorzystując swoje wpływy osobiste. 3 lutego 1944 roku został aresztowany przez gestapo i internowany w Paryżu. Do Poznania wrócił w lipcu 1945 roku.
Pierwszymi decyzjami, jakie podjął po powrocie do kraju, była reorganizacja Kościoła na Ziemiach Północnych i Zachodnich włączonych do Polski. 4 marca 1946 roku z jego inspiracji Papież Pius XII rozwiązał istniejącą od 1821 roku unię personalną metropolii poznańsko-gnieźnieńskiej i utworzył nową warszawsko-gnieźnieńską stawiając go na jej czele. Zmarł 22 października 1948 w Warszawie. Został pochowany w podziemiach Archikatedry św. Jana w Warszawie.

5. Sługa Boża s. Dulcissima Hoffmann (7.2.1910 – 18.05.1936)

Urodziła się 7 lutego 1910 w Zgodzie (obecnie dzielnica Świętochłowic) jako Helena Hoffmann. Szkołę powszechną ukończyła 1 grudnia 1923. Nie podjęła dalszej nauki, lecz pomagała rodzinie w domu. Wtedy też silnie związała się ze Zgromadzeniem Sióstr Maryi Niepokalanej, które pracowały w jej parafii. Wstąpiła do Sodalicji Mariańskiej, a w 1925 roku postanowiła poświęcić się służbie Bożej.
Do Zgromadzenia Sióstr Maryi Niepokalanej została przyjęta w 1928 roku, a 23 października 1929 podczas nowicjatu w Nysie przybrała imię Maria Dulcissima. W późniejszych latach wiele chorowała, a swe cierpienia ofiarowywała w konkretnych intencjach, które się spełniały. Zmarła 18 maja 1936 w Brzeziu nad Odrą.

6. Sługa Boży o. Euzebiusz Józef Huchracki OFM (15.10.1885 – 5/6.05.1942)

Urodził się w Katowicach 15 października 1885 roku. Po maturze wstąpił do zakonu franciszkańskiego we Wrocławiu-Karłowicach. Święcenia kapłańskie przyjął 21 czerwca 1913 roku z rąk kard. Georga Koppa. Po plebiscycie przeniósł się do tzw. komisariatu poznańskiego, który w 1929 roku uzyskał prawa prowincji.  16 czerwca 1938 roku został mianowany przełożonym klasztoru w Miejskiej Górce na Goruszkach k/Rawicza. Tam też zastała go II wojna światowa. Został internowany 26 kwietnia 1941 roku, a następnie 30 października tegoż roku przewieziony do obozu w Dachau. Zginął zagazowany w transporcie tzw. inwalidów z 5/6 maja 1942.

7. Sługa Boży ks. Józef Huwer SVD (14.03.1895 – 09.01.1941)

Urodził się 14 marca 1895 w Rogowie k. Rybnika. Jako 14-letni młodzieniec został przyjęty do gimnazjum misyjnego w Nysie. W 1919 roku rozpoczął nowicjat w St. Gabriel w Mödling k/Wiednia. Święcenia kapłańskie otrzymał 13 maja 1925 roku. Trzy lata później mianowano go ekonomem domowym w Górnej Grupie. Był też rektorem Domu Serca Jezusowego w Bruczkowie. W marcu 1940 roku dom zakonny stał się obozem dla internowanych księży diecezjalnych. Również on został internowany, a następnie, 15 sierpnia 1940 roku przetransportowany do obozu koncentracyjnego do Buchenwaldu. Tam zginął 9 stycznia 1941 roku.

8. Sługa Boży ks. Franciszek Kałuża SJ (18.09.1877 – 19.01.1941)

Urodził się 18 września 1877 roku w Kowalach k/Cieszyna. Teologię studiował w Widnawie. Tam też otrzymał święcenia kapłańskie 23 lipca 1903. Był duszpasterzem w Łazach na Śląsku Cieszyńskim i kanclerzem kurii biskupiej w Cieszynie. Do jezuitów wstąpił 25 września 1921 w Starej Wsi. 3 listopada 1939 został aresztowany i osadzony w więzieniu w Cieszynie, następnie w obozie Sachsenhausen i od 14 grudnia 1940 w Dachau . Zmarł w obozie Dachau 19 stycznia 1941.

9. Sługa Boży ks. Norbert Kąpała CM (29.05.1907 – 01.12.1942)

Urodził się 29 maja 1907 roku w Orzegowie k/Świętochłowic. Do Zgromadzenia Księży Misjonarzy wstąpił w 1924 roku Po święceniach kapłańskich, w 1931 roku kontynuował studia w Rzymie z zakresu prawa kanonicznego. Był kapelanem schroniska dla bezdomnych im. Brata Alberta i dyrektorem kleryków misjonarskich. 15 lipca 1940 roku będąc posłuszny poleceniu przełożonych zgłosił się na posterunek gestapo. Został aresztowany i uwięziony najpierw na Montelupich, a następnie osadzony w obozach: Auschwitz (30 lioca 1940) i w Dachau (12 grudnia 1940). Wycieńczonego i niezdolnego do pracy umieszczono w bloku tzw. inwalidów, a następnie, 1 grudnia 1942 roku zagazowano.

10. Sługa Boży ks. Rudolf Komorek SDB (11.10.1890 – 11.12.1949)

Urodził się 11 października 1890 w Bielsku. W wieku 19 lat wstąpił do seminarium w Widnawie należącym do archidiecezji wrocławskiej. Święcenia kapłańskie przyjął w 1913 roku. Dziewięć lat później rozpoczął nowicjat salezjański, a w listopadzie 1924 roku wyjechał na misje do Brazylii.  Został skierowany do pracy wśród Polonii w San Feliciano. Był też spowiednikiem w miejscowym seminarium. W 1941 roku zachorował na gruźlicę. Mimo ciężkiej choroby, nadal pracował cały dzień w kościele, w przytułku dla starców i w sanatorium. Spędził tam ostatnie dziewięć lat swego życia. Zmarł 11 grudnia 1949.

11. Sługa Boży ks. Roman Kozubek SVD (26.02.1908 –16.05.1940)

Urodził się 26 lutego 1908 w Paniówkach. Po maturze wstąpił do nowicjatu werbistów w St. Gabriel. Tam, 20 sierpnia 1936, otrzymał święcenia kapłańskie. Zgłosił się na misje, ale otrzymał skierowanie do Polski. Od 1937 roku w Górnej Grupie uczył w gimnazjum. Wraz z innymi zakonnikami został aresztowany i przewieziony do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen. Tam, 16 maja 1940, zamordowano go.

12. Sługa Boży ks. Jan Macha (18.01.1914 – 03.12.1942)

Urodził się 18 stycznia 1914 roku w Chorzowie. 25 czerwca 1939 roku otrzymał święcenia kapłańskie. 1 września 1939 roku rozpoczął posługę duszpasterską w parafii św. Józefa w Rudzie. Aresztowany został 6 września 1941 roku na dworcu kolejowym w Katowicach. Najpierw był więziony w Mysłowicach, a następnie w Katowicach. 17 lipca 1942 roku odbył się proces sądowy, podczas którego został skazany na karę śmierci. Zginął 3 grudnia 1942 roku. Nie wiadomo, gdzie pochowano jego ciało. Sądzi się, na podstawie relacji kapelana więziennego, że ciała skazańców wywieziono do krematorium w Auschwitz i tam spalono.

13. Sługa Boży ks. Franciszek Miśka SDB (05.12.1898 – 30.05.1942)

Urodził się 5 grudnia 1898 w Świerczyńcu k/Pszczyny. Ukończywszy gimnazjum salezjańskie w Oświęcimiu, Franciszek wstąpił do nowicjatu w Pleszewie, gdzie 24 lipca 1917 roku złożył śluby. Na studia teologiczne wysłano go do Turynu. Tam też, 10 lipca 1927, przyjął święcenia kapłańskie. Wybuch wojny zastał go w Lądzie nad Wartą gdzie od 1936 roku był przełożonym małego seminarium i proboszczem. Wywieziono go z Lądu, najpierw do obozu przejściowego w Konstantynowie k/Łodzi, a później do Dachau. Było to 30 października 1941 roku. Zmarł na skutek choroby i wycieńczenia 30 maja 1942 roku. Jego ciało spalono w krematorium.

14. Sługa Boży Bp Wilhelm Pluta (09.01.1910 – 22.01.1986)

Urodził się 9 stycznia 1910 roku w Kochłowicach na Górnym Śląsku. W 1929 roku wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Krakowie. Po jego ukończeniu, 24 czerwca 1934 roku, otrzymał święcenia kapłańskie. Pracował jako  katecheta szkół średnich w Bielsku, a następnie w parafiach: Świętej Trójcy w Kochłowicach, św. Antoniego w Chorzowie, Leszczynach, Nowej Wsi-Wirku, Koszęcinie, Świętego Mikołaja w Lublińcu. 10 września 1951 roku otrzymał nominację na administratora, a później proboszcza parafii św. Józefa w Załężu. 4 lipca 1958 roku otrzymał nominację biskupią do ordynariatu w Gorzowie Wielkopolskim. Najpierw był rządcą ordynariatu gorzowskiego, a od 28 czerwca 1972 roku pełnoprawnym biskupem diecezjalnym co dopiero powstałej diecezji gorzowskiej. 22 stycznia 1986 zginął w wypadku samochodowym.  Jego proces beatyfikacyjny rozpoczął się w 2002 roku.

15. Sługa Boży ks. Józef Słupina CM (04.03.1880 – 30.08.1940)

Urodził się 4 marca 1880 roku w Królewskiej Hucie na Śląsku. Mając 18 lat wstąpił do Zgromadzenia Księży Misjonarzy. Po święceniach kapłańskich w 1906 roku gorliwie pełnił posługę kapelana więzienia i szpitala w Krakowie. Głosił misje ludowe, był troskliwym dyrektorem Stowarzyszenia Dzieci Maryi oraz sumiennym opiekunem kościoła. 15 lipca 1940 roku został aresztowany wraz z całą grupą misjonarzy i uwięziony w Krakowie na Montelupich, a następnie wywieziony do obozu koncentracyjnego w Auschwitz. 30 sierpnia 1940 roku, w dniu przywiezienia do obozu, osłabiony cierpieniem i ciężkimi warunkami, w stroju duchownym i z różańcem w ręku, zostaje z niezwykłą nienawiścią zadeptany przez esesmana.

16. Sługa Boży ks. Jan Świerc SDB (29.04.1877 – 26.06.1941)

Urodził się 29 kwietnia 1877 roku w Królewskiej Hucie W Turynie wstąpił do Zgromadzenia Salezjańskiego. 6 czerwca 1903 roku w katedrze turyńskiej otrzymał święcenia kapłańskie. Gdy wrócił do Polski pełnił wiele funkcji, m.in. dyrektora zakładu w Oświęcimiu (jako pierwszy Polak), dyrektora i proboszcza w Przemyślu. W 1934 roku otworzył nową placówkę we Lwowie. Od 1938 roku był proboszczem parafii św. Stanisława Kostki w Krakowie i dyrektorem tamtejszej salezjańskiej wspólnoty. Aresztowany przez gestapo 23 maja 1941 roku, został umieszczony w więzieniu Montelupich. 26 czerwca 1941 został wraz ze współbraćmi przewieziono go do Auschwitz. Został zamordowany 26 czerwca 1941 roku.

17. Sługa Boży ks. Jan Wagner CM (10.04.1892 – 01.11.1939)

Urodził się 10 kwietnia 1892 roku w Piasku Książęcym k/Pszczyny. Po otrzymaniu święceń kapłańskich, w 1919 roku, był duszpasterzem w Jezierzanach, w Białym Kamieniu, na Olczy i w Pabianicach. W 1937 roku został proboszczem w Bydgoszczy. Tam, 8 września 1939 roku, został aresztowany przez Niemców, a następnie osadzony w piwnicach koszarów artyleryjskich. Narażając się na szczególne cierpienie, jakiemu byli poddawani księża, nie uległ naleganiom świeckich współwięźniów do zatajenia bycia kapłanem. W następstwie tego został wrzucony do lochu i 1 XI 1939 r. zamordowany w lesie k. Bydgoszczy. 

18. Sługa Boży o. Ludwik Wrodarczyk OMI (25.08.1907 –  06.12.1943)

Urodził się 25 sierpnia 1907 roku w Radzionkowie. 15 sierpnia 1926 roku złożył pierwsze śluby zakonne. Święcenia kapłańskie otrzymał 10 czerwca 1933 roku w Obrze. Po święceniach kapłańskich pracował jako wikariusz, katecheta i ekonom w parafii Matki Boskiej w Kodniu nad Bugiem (1934-1936), ekonom parafii w Markowicach (1936-1939), administrator parafii w Okopach (1939-1943). Zginął śmiercią męczeńską przepiłowany piłą przez kobiety ukraińskie 6 grudnia 1943. Uhonorowany pośmiertnie orderem „Sprawiedliwy wśród narodów” przez Instytut Yad Vashem za ratowanie Żydów prześladowanych w latach okupacji hitlerowskiej (20 września 2000).